Voor de eerste keer sinds jaren is de werkzaamheidsgraad in de provincie Antwerpen gedaald: van 79,1% naar 78,3% in één jaar tijd. Er zijn nu bijna 4.000 mensen minder aan de slag dan een jaar geleden. Dat blijkt uit cijfers van het Steunpunt Werk en een analyse van Voka Mechelen-Kempen. "We staan voor hele grote budgettaire uitdagingen. Een werkzaamheidsgraad van 80 procent en hoger wordt gezien als dé sleutel om de begrotingstekorten weg te werken. Daarom zijn deze nieuwe cijfers zorgwekkend. Want ook het aantal niet-beroepsactieve mensen stijgt fors", zegt Tom Laveren van Voka Mechelen-Kempen.
Terwijl de totale bevolking - tussen 20 en 64 jaar - groeit in de provincie Antwerpen (+4.821), zakt het aantal mensen dat effectief aan de slag is. Dat tonen de nieuwste cijfers van het Steunpunt Werk. Die bekijken het eerste kwartaal van 2024.
Als je die vergelijkt met het eerste kwartaal van 2023, krimpt de beroepsbevolking met net geen 4.000 mensen. De daling zit vooral bij de actieve werklozen. Mensen die geen job hebben, maar wel op zoek zijn. "En bij personen geboren buiten België en bij 55-plussers", zegt Sarah Vansteenkiste, directeur van Steunpunt Werk. "Dat zijn net kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. Positiever is wel dat er meer mensen met een arbeidshandicap aan de slag zijn."
De beroepsbevolking krimpt dus. Op dit moment tot 861.691 mensen. Daarvan hebben 800.541 een volledige tewerkstelling. Het Steunpunt Werk brengt al enkele jaren de potentiële arbeidsreserve in kaart.
Zorgwekkende cijfers
Voka Mechelen-Kempen noemt de cijfers zorgwekkend. "Enkel in de provincie Antwerpen krimpt de beroepsbevolking en daalt de werkzaamheidsgraad, bekeken over 12 maanden. Dit is de eerste keer sinds lang. We moeten de cijfers daarom blijven opvolgen en analyseren. Het is duidelijk dat we niet zomaar even richting die 80 procent werkzaamheidsgraad gaan evolueren", stelt Wim Brillouet, manager Belangenbehartiging van Voka Mechelen-Kempen. "We doen daarom een oproep aan de nieuwe Vlaamse en federale regering. Activering moet een topprioriteit zijn in de nieuwe beleidsnota's."
Ontmoedige werklozen
Zeker omdat ook het aantal niet-beroepsactieven stijgt in de provincie Antwerpen. In het eerste kwartaal van 2024 hebben 238.172 mensen aangegeven dat ze niet-beroepsactief zijn. Dat zijn er 8.800 meer dan een jaar geleden. Antwerpen is daarmee de enige provincie, samen met Oost-Vlaanderen, waar het aantal niet-beroepsactieven stijgt.
"Verdere ontleding van die groep - in de provincie Antwerpen - leert dat er vooral een toename is bij ontmoedigde werklozen. Er is ook een toename bij personen die niet meer zoeken naar werk én zich ook niet beschikbaar stellen, maar wel aangeven dat ze zichzelf nog als een werkloze of werkende percipiëren", stelt Sarah Vansteenkiste, directeur van Steunpunt Werk. "Het zijn twee groepen die wat verder van de reguliere arbeidsmarkt afstaan en dat is minder goed nieuws."
Voka Mechelen-Kempen kijkt - in het teken van de gemeenteraadsverkiezingen - ook naar de lokale besturen. "Hun rol groeit op het vlak van activering. We gaan de komende weken nog verder in gesprek met de besturen", zegt Wim Brillouet. "Om de werkzaamheidsgraad op te krikken."
Bekijk hier de voorstellen in het memorandum van Voka Mechelen-Kempen.
Alle cijfers per provincie van het onderzoek 'arbeidsreserve' van Steunpunt Werk kan je hier downloaden.