De langdurige handelsspanningen tussen China en de Verenigde Staten zijn de afgelopen weken geëscaleerd tot een van de meest ingrijpende fases sinds het begin van het conflict. Met Amerikaanse heffingen die oplopen tot 145% op Chinese goederen, en 125% Chinese handelstarieven op Amerikaanse goederen komen we tot een bijna de facto handelsembargo op goederen. De directe gevolgen zullen voelbaar zijn in de wereldhandel, die geconfronteerd zal worden met nieuwe onzekerheden, verschuivende handelsstromen en een structurele verstoring van globale toeleveringsketens. Voor open economieën zoals de Europese Unie is dit een fundamentele stresstest.
Druk op Europese bedrijven
Voor Europese bedrijven zal deze situatie aanzienlijke risico’s met zich meebrengen. China zal meer overschotten dumpen op de Europese markt, met prijsdruk voor lokale producenten tot gevolg. Tegelijk zal het Amerikaanse voorbeeld van hoge tarieven, als daar niet snel van wordt afgestapt, ertoe kunnen leiden dat dergelijke handelsbelemmeringen wereldwijd als normaal worden beschouwd. Als multilaterale handelsregels plaats zullen maken voor ad-hocbescherming en geopolitieke voorkeur, dan zal Europa als open handelsblok hard getroffen worden. Sectoren als staal, auto-onderdelen en geavanceerde productie zullen zich in een steeds moeilijker internationaal speelveld moeten handhaven.
Nieuwe opportuniteiten
Tegenover die gevaren zullen zich ook nieuwe opportuniteiten aandienen. Europese bedrijven zullen marktaandeel kunnen winnen in de VS, als betrouwbare vervangers voor Chinese leveranciers. In sectoren waar de VS afhankelijk is van buitenlandse toevoer – medische apparatuur, machines, grondstoffen – zal Europa zich kunnen positioneren als alternatief. China op zijn beurt zal, onder druk van Amerikaanse heffingen, zijn markten gedeeltelijk moeten openstellen voor hoogwaardige Europese producten en technologieën. Wie snel inspeelt op deze geopolitieke verschuivingen, zal handelskansen kunnen benutten die tot voor kort niet beschikbaar waren.
Eenheid en kalmte
Toch zal de grootste kans niet liggen in het maximaliseren van conflictwinst, maar in het minimaliseren van structurele schade. Voor de EU zal de meest robuuste langetermijnstrategie bestaan uit het verdiepen van haar interne markt, het versterken van haar strategische sectoren, en het versnellen van samenwerking met betrouwbare handelspartners via handelsakkoorden. In een wereld waar conflicten de norm dreigen te worden, zal economische weerbaarheid de sleutel tot relevantie zijn. Eenheid en kalmte in de Europese Unie op het vlak van handelspolitiek is daarbij cruciaal.