Personeelstekort, financiële druk, een stijgende vraag naar zorg door de vergrijzing: onze gezondheidszorg staat voor flinke uitdagingen. Rapporten hameren erop dat we tegen 2030 top-notch zorg moeten leveren, maar wel met beperkte middelen. Digitale transformatie kan (een deel van) de oplossing zijn, vinden we bij Voka Health Community. In deze artikelenreeks laten experts hun licht schijnen over de rol van digitalisering en innovatie om de zorg van de toekomst te bouwen. Dit keer aan het woord: Sabrina Meyfroidt, projectleider casemanagement bij Vlaamse Parkinson Liga.
Sabrina Meyfroidt heeft een doctoraat in biomedische wetenschappen en deed ervaring op in implementatieonderzoek. Ze werkte 8 jaar als beleidsmedewerker binnen het Departement Zorg van de Vlaamse Overheid en is nu projectleider bij de Vlaamse Parkinson Liga. Ze legt uit: “Als patiëntenvereniging bieden we betrouwbare en laagdrempelige informatie, ondersteunen we lotgenotencontact, zijn we een wegwijzer in het zorg- en welzijnslandschap, stimuleren we wetenschappelijk onderzoek en doen we aan belangenbehartiging en sensibilisering.”
Dat we de komende jaren meer en meer complexe zorg moeten voorzien met minder mensen, daar is ook Vlaamse Parkinson Liga zich van bewust. De organisatie zet die uitdaging om in een opportuniteit tot innovatie. “Van minister van Sociale Zake en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke kregen we vorig jaar zelf de regie in handen door een pilootproject op te zetten dat focust op een meer geïntegreerde en persoonsgerichte aanpak voor personen met de ziekte van Parkinson. We voeren het project uit samen met andere patiëntenverenigingen – ALS Liga, Huntington Liga, en MS-Liga – en met financiering van het RIZIV. Het doel is om een model van casemanagement te ontwikkelen en te implementeren. Elke organisatie zet één of meerdere pathologiespecifieke casemanagers in om complexe zorg- en ondersteuningsvragen te beantwoorden. Wij hebben zelf een team van 7 in parkinson gespecialiseerde casemanagers, met uiteenlopende opleidings- en werkachtergronden. Dankzij voortdurende opleidingen en intervisies hebben ze specifieke kennis en vaardigheden.”
Zo’n casemanager is een vast aanspreekpunt voor personen met de ziekte van Parkinson in een moeilijke zorgsituatie en hun informele context, maar ook voor het zorgteam rond hen. “De casemanager verleent zelf geen zorg maar onderzoekt en behartigt de levensdoelen van zorgvragers en helpt hen de regie over hun eigen leven te voeren. Gezien het belang van geïntegreerde zorg kan het gaan over gelijk welk levensdomein: zorg, maar ook bijvoorbeeld werk of sociale contacten. Hij of zij werkt ondersteunend aan het betrokken zorgteam en is een verbindingspersoon tussen de verschillende diensten in de zorg- en welzijnssector. ”
Digitalisering zal belangrijk zijn om de communicatie en samenwerking tussen zorg- en hulpverleners te versterken, over verschillende sectoren en organisaties heen.
Sabrina Meyfroidt, Vlaamse Parkinson Liga
Vrij innovatief
“Dat casemanagement en zorgcoördinatie – dé bouwstenen voor geïntegreerde zorg – worden uitgetest vanuit een patiëntenvereniging, is vrij innovatief”, stelt Sabrina. “Het grote voordeel is dat de casemanagers vanuit een patiëntenvereniging onafhankelijk en neutraal zijn; er spelen geen organisatiebelangen mee. Ook het feit dat ze de connectie kunnen maken tussen welzijn en gezondheidszorg, is een grote meerwaarde. Het project loopt nog tot eind augustus 2026. Dit is de eerste stap, waarbij we de vrijheid krijgen om het model zelf te gaan ontwikkelen en implementeren. We gaan ervan uit dat op het project een vervolg zal komen, gezien de positieve reacties.”
Sinds de start van het project, september vorig jaar, zijn al 380 personen door casemanagers van de Vlaamse Parkinson Liga ondersteund. “Zij voelen zich gehoord, begrepen en geholpen, zijn de eerste conclusies. Ondanks aanvankelijke scepsis bij zorgprofessionals en hulpverleners zijn ook zij allemaal enthousiast, want ze zien de meerwaarde voor de zorgverlening.”
Op regelmatige basis komen de 4 Vlaamse patiëntenverenigingen die bij het project betrokken zijn samen, bijvoorbeeld om het project bekend te maken of om samen opleidingen uit te werken. De Vlaamse Parkinson Liga werkt ook samen met z’n Waalse tegenhanger. “Er was al samenwerking, maar die is geïntensifieerd door het project”, klinkt het.
Voorbeeld van Nederland
Een nood die de Liga in het project ervaart, is het gebrek aan digitale ondersteuning. “Digitalisering zal belangrijk zijn om de communicatie en samenwerking tussen zorg- en hulpverleners te versterken, over verschillende sectoren en organisaties heen. Dat kan een aanvulling zijn op de menselijke ondersteuning van een casemanager of zorgcoördinator. We geloven trouwens dat de casemanager of zorgcoördinator kan faciliteren om digitale tools te gebruiken. Vandaar dat we uitkijken naar de resultaten van de eerste testfase van het digitale zorg- en ondersteuningsplan Alivia.” Om samenwerking tussen verschillende disciplines en organisaties te verbeteren in het voordeel van specifieke groepen kwetsbare personen, kijkt Sabrina naar het voorbeeld van Nederland. “Daar bestaat bijvoorbeeld ParkinsonNet, een landelijk netwerk van gespecialiseerde zorgverleners om expertise en kennis te delen en om makkelijk door te verwijzen naar gespecialiseerde zorgverleners. Zij ondersteunen ook de oprichting van regionale netwerken, die de mogelijkheid hebben om complexe casussen te bespreken. We geloven sterk in het belang van het oprichten of uitbreiden van gelijkaardig netwerkorganisaties in Vlaanderen ”
Tot slot wijst ze nog op het feit dat ziektespecifieke patiëntenverenigingen in ons land weinig tot geen overheidsondersteuning ontvangen, wat een kwaliteitsvolle werking op lange termijn hypothekeert. “Eén van onze voorstellen voor de nieuw verkozen politici is om patiëntenverenigingen te erkennen en te subsidiëren op basis van vastgelegde kwaliteitscriteria”, besluit Sabrina Meyfroidt.
