Theo Francken: “We hebben de ondernemingen nodig”

Op woensdag 26 maart bracht minister van Defensie Theo Francken (N-VA) een uitgebreid werkbezoek aan West-Vlaanderen. Op uitnodiging van Voka West-Vlaanderen sloot hij de dag af met een toelichting over zijn beleidsnota en hoe hij daarin de hand uitsteekt naar de ondernemingen om samen het opgevoerde investeringsprogramma te realiseren. De ontmoeting vond plaats bij IT-bedrijf e-BO Enterprises, gespecialiseerd in beveiliging van kritische activiteiten.

“In het licht van de geopolitieke ontwikkelingen is defensie vandaag geen luxe maar noodzaak”, verwelkomde voorzitter Philippe De Veyt. “Uit onze rondvraag blijkt dat 64% van de West-Vlaamse bedrijven een versnelling van nieuwe investeringen in de defensie-industrie steunt. Daarnaast vindt meer dan de helft dat de Belgische defensiestrategie op de juiste koers zit. Onze bedrijven staan klaar om mee te werken.”

Opschalen defensie-industrie

“In mijn beleidsplan voor een krachtigere defensie, behoort West-Vlaanderen tot de prioriteiten”, opende Francken. “In de westelijke provincies West- en Oost-Vlaanderen en Henegouwen werd in de voorbije decennia het aantal operationele militaire kwartieren sterk afgebouwd. Gezien de geopolitieke uitdagingen en de strategische positie van onze kust, moeten we hier een versnelling hoger schakelen in de inhaalbeweging die door mijn voorganger Ludivine Dedonder (PS) ingezet werd. Alle verkoopprocessen van militair vastgoed worden ingetrokken en de bestaande kwartieren gaan we versterken”, benoemde hij meteen de kern van zijn programma.

Het tweede luik van het beleidsplan is gericht op het versterken van de Europese defensie-industrie. “Door 40 jaar onderinvestering zijn we militair zeer afhankelijk geworden van de Amerikaanse veiligheidsparaplu. Uitgerekend nu de geopolitieke situatie er écht niet goed uitziet, valt het te betwijfelen of de nieuwe Amerikaanse regering ons even hard zal blijven ondersteunen. Hun grote financiële inspanningen om Europa te beschermen, werden trouwens ook al onder de voorgangers van president Trump – de Democraten Obama en Biden – in vraag gesteld. Het is dus hoog tijd om in Europa en dus ook in België de defensie-industrie op te schalen.”

Offshore geviseerd

“Volledige strategische autonomie komt niet van vandaag op morgen, want bijvoorbeeld inzake gevechtsvliegtuigen hebben de VS jaren technologische voorsprong. We zullen trouwens altijd met de VS moeten samenwerken, want dat is nog altijd de enige wereldwijde superpower. Bovendien zien we dat de Amerikanen hun aandacht nu vooral willen richten naar de kant van de Stille Oceaan waar China zich militair gigantisch ontwikkelt. Dan is voor hen Europa de beste partner voor een rustige Atlantische Oceaan in de rug. Europa is trouwens ook de grootste afnemer van de Amerikaanse wapenindustrie.”

De actuele ervaring leert dat innovatie een sleutelrol speelt. “Helaas is het slagveld in Oekraïne een laboratorium van de toekomst. Meteen na de Russische inval 3 jaar geleden was er een grote vraag naar tanks. Die behoefte is nu al helemaal voorbijgestreefd door de snelle ontwikkeling van dronewapens. Tegelijk groeide de hybride oorlogsvoering, waarbij ook bijvoorbeeld onze offshore infrastructuur geviseerd wordt en de cybersecurity onder druk staat.”

Medewerkers reservisten

De ambitie van Francken is om de uitgaven voor defensie te verhogen tot 2% en later 2,5 en zelfs 3% van het federale budget. Daarbij is de vraag zoals steeds: wie zal dat betalen? “We werken aan een akkoord om uit een Europese lening van 150 miljard euro een 25 à 30 miljard aan Defensie toe te wijzen. Dat zou een gigantische stap vooruit zijn. Daarnaast zou er in het kader van een eengemaakte kapitaalmarkt 700 miljoen euro aan de Europese defensie-industrie kunnen geleend worden door de bankwereld, die onze verdediging na jaren niet langer als onethisch beschouwt. Ten slotte wil ik in België ook de mogelijkheid van durfkapitaal stimuleren.”

Daarbij een niet onbelangrijke opmerking: “We werken aan een regeling om bedrijven te ondersteunen wanneer hun medewerkers als reservist opgeroepen worden.”

Militaire kwartieren in West-Vlaanderen

Bijzondere aandacht zal gaan naar het renoveren, actualiseren en versterken van de militaire kwartieren in West-Vlaanderen. “De militaire vliegbasis in Koksijde wordt niet verkocht maar blijft behouden en de startbaan – die voor alle vliegtuigen geschikt is – wordt vernieuwd. De 4 SAR-helikopters (search and rescue) verhuizen niet naar de civiele luchthaven in Oostende, maar krijgen er nog 4 toestellen bij. Om militairen met hun gezinnen aan te trekken, bouwen we in Koksijde ook woongelegenheid voor een duizendtal mensen. De militaire basis Lombardsijde gaan we nieuw leven inblazen als centrum voor alle opleidingen inzake drones en elektronische wagens. Er komt een oefenterrein voor de infanterie van de toekomst, in samenwerking met de West-Vlaamse dronecluster. En de Marinebasis Zeebrugge, de parel aan de West-Vlaamse kroon, wordt de komende 10 tot 15 jaar een grote investeringswerf. We verwachten vanaf de zomer de oplevering van de nieuwe mijnenbestrijdingsvloot en daarna volgen nieuwe fregatten en patrouillevaartuigen. De kades worden aangepast en verdiept voor de grootste militaire schepen. De basis Oostende is in volle uitbouw als internationaal opleidingscentrum, onder meer met de Navy Academy (NAC). En in de Westhoek wordt de verkoop van de kazerne van Ieper geschrapt en overwegen we opnieuw een logistieke functie. De ontmijningsdienst DOVO in Poelkapelle, die wereldtop is, gaan we verder uitbouwen en met de nieuwste technologie uitrusten.”