In onze vorige bijdrage stelden we al dat na de inauguratie snel zou blijken wat Trump van al zijn aangekondigde plannen zou uitvoeren. De markten gingen er toen nog vrij algemeen van uit dat het niet zo’n vaart ging lopen met al de wilde plannen die Trump in de campagne had aangekondigd. Eerder beschouwde men ze als deel van Trumps gekende onderhandelingstactiek om eerst stevig druk te zetten op zijn tegenpartij, en daarna gas terug te nemen bij de eigenlijke onderhandelingen. Intussen lijken we hier toch al enige bevestiging van te hebben gekregen, maar blijft de wispelturige en (bewust?) onvoorspelbare Trump als een zwaard van Damocles boven de economie hangen.
Trumps aankondiging dat hij invoerrechten van 25% ging heffen op producten uit Canada (met echter maar een tarief van 10% op Canadese olie) en Mexico, de 2 grootste handelspartners van de VS, en van 10% op Chinese invoer (zijn derde handelspartner) kwamen als een schok voor de markten. Van enige matigende invloed op het beleid van Wallstreet boy Scott Bessent, de kersverse Amerikaanse minister van Financiën van de Verenigde Staten, bleek geen sprake. De markten schoten in paniek en een zware verkoopgolf volgde. Maar kijk, nog geen 24 uur later waren de heffingen tegen Canada en Mexico alweer met een maand uitgesteld in ruil voor eerder symbolische toegevingen van deze landen. Mexico gaat meer troepen naar de grensstreek sturen en Canada benoemt een “fentanyl-tsaar” om de uitvoer van deze drug naar de VS beter onder controle te brengen. Saillant detail: slechts 0,2% of een magere 20 kilogram van alle aan de Amerikaanse grenzen in beslag genomen fentanyl komt uit Canada…
Het patroon lijkt intussen duidelijk: in ruil voor eerder symbolische toegevingen die Trump aan zijn achterban als een “win” kan verkopen houden deze landen althans voorlopig de tarievenboot af. Maar de druk blijft, omdat het maar om een tijdelijk uitstel gaat, en dus kan de vraag gesteld worden of Trump zijn eisen niet gaat opdrijven mocht hij binnenlands onder meer druk komen te staan…
De tweede vraag is wat er gaat gebeuren met de tarieven op China en mogelijk de EU. Die hebben uiteraard geen grenzen met de VS en toegevingen over migratie of drugssmokkel zijn er dus niet aan de orde. China is volgens vele economen het eigenlijke doelwit van de tarievenoorlog, net als in Trumps eerste ambtstermijn. Vooralsnog blijkt uit de ontwikkelingen op het terrein dat ook hier de schade nog meevalt. Trumps tarief van 10% blijft ver onder zijn campagnepraat van 60% invoerrechten. En China’s tegenmaatregelen, heffingen op een 80-tal producten met een invoerwaarde van ca. USD 14 mld en een anti-trust onderzoek naar Google, blijken al bij al ook erg gematigd. De mogelijke dreiging om de uitvoer van voor de VS kritische metalen aan banden te leggen, maakte misschien nog het meest indruk. En dus rijst opnieuw de vraag in hoeverre de ganse handelshetze vooral politiek theater voor binnenlands gebruik is, of dat dit werkelijk de openingszetten zijn in een escalatieproces. En wat betekent dit voor de Europese Unie, die het volgende doelwit lijkt te gaan worden van Trumps handelsrancune? Zal ook Europa zich onder Trumps economische chantage uit kunnen negotiëren met de belofte van meer aankopen van Amerikaanse producten? En betekent dat dat Amerikaanse chloorkippen morgen ook in uw bord gaan belanden?
Het blijft vooralsnog koffiedik kijken… Tot op heden doet Trump zijn reputatie van een transactioneel gericht persoon te zijn alle eer aan. Dat de tactieken die hij daarbij gebruikt eerder overkomen als “bullying” moeten de tegenpartijen er blijkbaar maar bijnemen. Of zouden Scott Bessent en andere adviseurs dan toch genoeg invloed op Trump kunnen uitoefenen om hem enigszins in het gareel te houden? En quid met Elon Musk, die grote belangen in China heeft en daarom veel tijd en moeite besteedde aan goede relaties met de Chinese machtshebbers? Is hij de go-between tussen Trump en Xi? Ieder denkt er het zijne van, maar tot op heden is de conclusie op de markten dat de handelsoorlog veel blabla en weinig boemboem lijkt te zijn. Of we dit mogen doortrekken naar de toekomst is en blijft zeer onzeker. Trump is notoir onvoorspelbaar en impulsief, en mogelijk trekt hij uit het feit dat zijn tegenstanders vrij makkelijk plat op de buik gingen de verkeerde conclusie dat hij zijn eisen probleemloos kan opdrijven. De gewapende vrede kan dus zo voorbij zijn. Stay tuned voor een boeiend en volatiel 2025…
Christophe Van Canneyt, Chief Economist
CapitalAtWork NV
