Een maand nadat Ursula von der Leyen haar competitiviteitsagenda presenteerde, komt ook Vlaanderen met een ambitieus offensief: een productiviteits- en competitiviteitsagenda. Minister-president Matthias Diependaele geeft daarmee een krachtig signaal: naast een hogere werkzaamheidsgraad staan ook productiviteit en concurrentiekracht centraal. Ze vormen de twee pijlers van het Vlaamse economische beleid.
It’s productivity, stupid!
Al vele maanden regent het alarmsignalen vanuit de industrie. Door blijvend hoge energiekosten, de (aankomende) impact van Green Deal-doelstellingen en een uitdagend geopolitiek en economisch klimaat kampt de industrie sinds 2019 met een krimp van haar toegevoegde waarde. Momenteel draait de industrie met een capaciteitsbezetting van 75%.
“De problemen in de industrie zijn niet zonder risico. De industrie is zowat 40% productiever dan de rest van de economie. Meer produceren met dezelfde eenheid input kapitaal of arbeid is de basis van onze rijkdom. Valt die productiviteitsgroei stil, dan hebben we als samenleving een groot probleem”, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.
De energietransitie, de huidige geopolitieke spanningen of de vergrijzing: enkel met een forste stijging van de (arbeids)productiviteit is het voor ondernemingen – en de samenleving in z’n geheel – mogelijk deze veranderingen succesvol door te maken. In de jaren ’60 bedroeg de productiviteitsgroei 4 à 5%. Vandaag zitten we gemiddeld aan 0,5%. De projecties van de vergrijzingscommissie gaan uit van een productiviteitsgroei van 1,5%.
In de Verenigde Staten ligt de groei van de arbeidsproductiviteit de laatste jaren hoger dan in Europa. De gevolgen zijn er dan ook naar. Het reëel beschikbaar inkomen in de Verenigde Staten is sinds het jaar 2000 dubbel zo snel gegroeid als in vergelijking met in de Europese Unie.
Vlaamse hefbomen, Vlaamse kansen
We juichen vanuit Voka dan ook toe dat de Vlaamse Regering voor 2025 een duidelijke werkkalender rond productiviteit en competitiviteit heeft afgesproken.
Vlaanderen heeft de meeste hefbomen om onze productiviteit te verhogen in eigen handen. Investeren in onderzoek en ontwikkeling, meer inzetten op de valorisatie van innovatie, minder regeldruk, levenslang leren, betere infrastructuur of een eenvoudiger vergunningenbeleid: het zijn maar enkele van de manieren om productiever te worden als Vlaamse economie.
De agenda van de Vlaamse Regering zet drie werven uit in een totaal van tien domeinen:
- Van kmo tot industrie: investeren in groei, innovatie en een ondernemingsvriendelijk klimaat
- Een energie- en omgevingsbeleid dat ruimte voor ondernemers en een kwaliteitsvolle infrastructuur garandeert
- Investeren in kennis en vaardigheden, het menselijk kapitaal van Vlaanderen
Voka neemt mee de handschoen op
Elk jaar zal de regering een concrete agenda rond productiviteit en competitiviteit afspreken. Ze wordt daarin bijgestaan door een high level stuurgroep, met vertegenwoordigers vanuit de regering/overheid, kennisinstellingen, de adviesraad VARIO en vooral: de werkgeversorganisaties Voka en Unizo.
Deze stuurgroep wordt verantwoordelijk voor de monitoring (toezien op de uitvoering) alsook voor de inhoudelijke input van de agenda en bijbehorende actieplannen. Een handschoen die Voka graag opneemt. En avant.
