Het nieuwe schooljaar biedt ons de kans om deze verandering in gang te zetten.
Middelbare scholen verminderen het aanbod aan STEM-richtingen. Dat moet alarmbellen doen afgaan. Want bedrijven hebben net meer dan ooit nood aan technisch geschoolde medewerkers. STEM-richtingen zijn duurder dan andere richtingen. Doe daarom iets aan de financiering van STEM. En ook bedrijven zelf kunnen bijdragen om van STEM een populaire richting te maken.
Met de start van een nieuw schooljaar wordt een hardnekkig probleem weer zichtbaar dat onze economie en samenleving onder druk zet: het groeiende tekort aan STEM-profielen. Van vaklui tot ingenieurs, onze bedrijven hebben dringend nood aan goed opgeleide professionals die de technologische uitdagingen van vandaag en morgen kunnen aangaan.
Dit tekort beperkt zich echter niet tot de traditionele STEM-sectoren; ook in de zorg, het milieu, cultuur, onderwijs en de overheid is er een groeiende vraag naar mensen die niet alleen hun eigen discipline beheersen, maar ook over de nodige STEM-competenties beschikken.
Te versnipperd
De kern van het probleem ligt niet zozeer in een gebrek aan initiatieven om jongeren warm te maken voor STEM-richtingen. Integendeel, er bestaan talloze programma's, workshops en projecten die jongeren enthousiast maken voor wetenschap, technologie, engineering en wiskunde. De inspanningen rond STEM zijn vaak goedbedoeld maar te versnipperd. Ze worden georganiseerd door verschillende organisaties en instellingen, zonder dat er voldoende coördinatie is om de effectiviteit ervan te meten of te versterken. Zonder een duidelijke, gecoördineerde strategie en aanpak blijft het moeilijk om echt een verschil te maken.
Daarnaast zien we tot onze grote bezorgdheid dat scholen hun STEM-richtingen afbouwen. Dit komt voornamelijk door de hoge kosten die gepaard gaan met het aanbieden van deze opleidingen. Scholen worden geconfronteerd met budgettaire beperkingen en moeten keuzes maken, vaak ten koste van de toekomst van hun studenten én van onze arbeidsmarkt. Het resultaat? Wachtlijsten voor opleidingen die juist cruciaal zijn voor sectoren waar de vraag naar gekwalificeerd personeel het grootst is. Dit is een paradox die onze samenleving zich niet kan veroorloven.
Actie
Het is tijd voor actie. Om het tekort aan STEM-profielen aan te pakken, moeten we én de samenwerking tussen verschillende initiatieven verbeteren én investeren in de infrastructuur van onze scholen. Bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen moeten de handen in elkaar slaan. Dit vraagt om gerichte investeringen in het onderwijs, zodat scholen niet gedwongen worden om waardevolle opleidingen te schrappen, maar in plaats daarvan kunnen groeien.
De toekomst van onze economie en samenleving hangt af van de keuzes die we vandaag maken. We moeten niet alleen kijken naar de tekorten van vandaag, maar ook anticiperen op de behoeften van morgen. Alleen door een gezamenlijke inspanning kunnen we ervoor zorgen dat onze jeugd klaar is voor de uitdagingen die voor ons liggen, en dat we als land onze leidende positie in de wereld behouden. Het nieuwe schooljaar biedt ons de kans om deze verandering in gang te zetten. Laten we die kans grijpen.
Excellenter onderwijs
Om het tekort aan goede STEM-profielen effectief aan te pakken, draagt ook Voka zijn steentje bij om scholen en bedrijven samen te brengen via het project STEMpact. Door deze samenwerking willen we streven naar een excellenter STEM-onderwijs dat beter aansluit op de noden van onze economie en samenleving. Bedrijven kunnen scholen voorzien van praktijkgerichte kennis en middelen, terwijl scholen bedrijven kunnen helpen om talenten te ontdekken en te ontwikkelen.
Via een praktische gids willen we zo veel mogelijk scholen en bedrijven zelf aan de slag laten gaan rond een beter STEM-onderwijs. Zo kunnen beide partijen van elkaar leren en samen bouwen aan een toekomst waarin het tekort aan goed opgeleide STEM-professionals tot het verleden behoort.
STEMpact | Creëer impact met STEM
Na een succesvolle eerste editie willen we dit jaar maar liefst 30 Vlaamse scholen ondersteunen met een volledig STEM-traject, van nulmeting tot eindmeting, met begeleiding door bedrijfsleiders. Ons doel: het STEM-onderwijs versterken, met als hoogtepunt de 'Voka STEMpact award'. Het Vlaamse bedrijfsleven behoort immers tot de wereldtop in de industrie, en om die positie te behouden, is sterk STEM-onderwijs van cruciaal belang.