De Europese Commissie heeft in februari haar werkprogramma voor 2025 aangekondigd. Op vraag van het bedrijfsleven ligt de focus op een EU die concurrerender, veiliger en economisch sterker moet worden. Een cruciale rol is daar weggelegd voor de Clean Industrial Deal.
Werkprogramma van de Europese Commissie
Het werkprogramma van de Europese Commissie voor 2025 schetst de strategische initiatieven en wetgevende prioriteiten van de EU voor het jaar. Wat meteen opvalt, is dat van de 51 nieuwe beleidsinitiatieven er 29 gericht zijn op vereenvoudiging. Een opvallende ontwikkeling is de introductie van vijf Omnibus-pakketten, die bestaande wetten eenvoudiger moeten maken door ze beter op elkaar af te stemmen. Er zullen, verspreid over de komende jaren, vijf Omnibus-pakketten komen, namelijk over duurzaamheidsrapportage, investeringen, small midcaps en papiervereisten, het gemeenschappelijk landbouwbeleid en cyberbeveiliging.
Wat is de Clean Industrial Deal?
De Clean Industrial Deal is een Europees plan om de industrie op een haalbare en winstgevende manier te verduurzamen. De focus ligt op energie-intensieve sectoren, schone technologie en circulaire economie. Het doel is om enerzijds de duurzaamheidsdoelen te halen en anderzijds de concurrentiepositie van Europa te versterken. Concreet identificeert de Commissie zes cruciale aandachtspunten: betaalbare energie, leidende markten, financiering, circulariteit en toegang tot materialen, wereldwijde markten en internationale partnerschappen en vaardigheden. Naast deze zes aandachtspunten moet Europa oog hebben voor de randvoorwaarden die noodzakelijk zijn voor een concurrerende economie: vermindering van de bureaucratie, volledige benutting van de schaal van de interne markt, bevordering van kwaliteitsbanen en betere coördinatie van het beleid op EU- en nationaal niveau. Wat betekent dit nu concreet? Overheden kunnen bijvoorbeeld tijdelijke subsidies (zoals in 2022) geven om de kosten voor energie te verlagen. Dit kan de energierekening direct drukken. Aan de andere kant gaat de EU gas centraal aankopen, waardoor de prijzen dalen. Eventueel ook structurele investeringen in LNG via investeringen in buitenlandse projecten zijn mogelijk.
"De Europese plannen moeten worden vertaald naar minder administratieve lasten en snellere vergunningsprocedures voor bedrijven.
Evaluatie Clean Industrial Deal
De hoge energieprijzen blijven het grootste probleem. Hoewel de Europese Commissie de juiste ambitie heeft, ontbreekt het aan directe maatregelen om de industrie nú te helpen. Vooral de energie-intensieve sectoren hebben dringend lagere kosten nodig. Een positieve ontwikkeling is dat de EU iets doet aan de regeldruk. Zo worden verplichtingen rondom duurzaamheidsrapportage (zoals de CSRD en CSDDD) vereenvoudigd. Op het vlak van financiering is de trage timing een punt van zorg. Het beloofde competitiviteitsfonds voor de industrie komt er pas in 2028, terwijl bedrijven nu al investeringen in verduurzaming moeten doen. Voka stelt voor om de opbrengsten uit het ETS-systeem terug te geven aan de industrie om investeringen in schone technologie te versnellen. Tot slot moet de Clean Industrial Deal snel en effectief worden uitgevoerd. Dit is niet alleen een taak van de Europese Commissie, maar ook van de nationale regeringen. In België moeten de Vlaamse en federale ministers ervoor zorgen dat de Europese plannen worden vertaald naar minder administratieve lasten en snellere vergunningsprocedures voor bedrijven.
In een vorige editie van Bedrijvig Limburg bespraken we de CSRD. Deze CSRD verplicht bedrijven om erg gedetailleerd te rapporteren over hun impact op milieu, sociale verantwoordelijkheid en good governance. Dankzij de Clean Industrial Deal blijft de verplichting enkel gelden voor bedrijven met meer dan 1.000 werknemers én een omzet van meer dan 50 miljoen euro, of een balanstotaal van meer dan 25 miljoen euro. Volgens onze berekeningen zou 90 procent van de Limburgse bedrijven op deze manier verlost zijn van de verplichte rapportering over hun duurzaamheidsacties. “Wij juichen dan ook de beslissing toe om zo de wildgroei aan duurzaamheidsrapportering terug te dringen”, zegt Cathérine Dreesen, directeur duurzaam ondernemen. “Maar het blijft belangrijk om in te zetten op maatschappelijk verantwoord ondernemen en dit te verankeren binnen de bedrijfsvoering en het DNA van het bedrijf. Want het versterkt innovatie, bevordert de concurrentiepositie en werkt op lange termijn zelfs kostenverlagend.”
