CSRD-rapportering wordt vanaf volgend jaar een aandachtspunt bij 2.500 Belgische bedrijven

An Saveyn studeerde af als bio-ingenieur en fungeerde bij verschillende grote ondernemingen, zoals Barco en Vandemoortele, als de eerste duurzaamheidsmanager. Sinds 2 jaar werkt ze als zelfstandig duurzaamheidsexperte. Ze is ook docente aan de opleiding duurzaamheidscoördinator bij Hogeschool Gent (HOGENT) en spreekt regelmatig voor Voka.

“De CSRD-richtlijn is een gevolg van de Europese Green Deal, die door de EU in het leven is geroepen om de ambitie te concretiseren om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te worden”, steekt ze van wal. “Het is de opvolger van de NFRD, de ‘richtlijn niet-financiële rapportage’ die vanaf 2014 gold voor ondernemingen van openbaar belang (onder meer beursgenoteerde ondernemingen). CSRD wordt verplicht voor veel meer ondernemingen en de rapportageverplichtingen zijn ook een stuk uitgebreider.”

Voor grote, beursgenoteerde bedrijven is voldoen aan CSRD vooral voortbouwen op wat ze al deden. Dat geldt evenzeer voor ondernemingen die de voorbije jaren al op eigen initiatief over hun duurzaamheidsinspanningen rapporteerden. “Vanaf 2025 wordt CSRD ook realiteit voor firma’s die meer dan 50 miljoen omzet boeken, minstens 250 medewerkers tellen en/of ruim 25 miljoen euro balanstotaal hebben (2 van de 3 voorwaarden moeten zijn afgevinkt, nvdr)”, vertelt An Saveyn. “Zij moeten in 2026 voor het eerst verplicht rapporteren over 2025. Dat betekent dat ze vanaf begin 2025 een aantal kwantitatieve datapunten zullen moeten monitoren, zoals energie- en waterverbruik, CO2-emissies, trainingsuren per werknemers,… Met andere woorden: tegen nieuwjaar 2025 moeten ze een aantal datacollectiestromen hebben opgezet die dat mogelijk maken. 50.000 Europese ondernemingen, waarvan 2.500 Belgische, moeten daaraan voldoen.”

Het is dezer dagen dus alle hens aan dek om dat optimaal voor te bereiden. “De eerste stap om te weten waarover je moet rapporteren, is het uitvoeren van de zogenaamde dubbele materialiteitsanalyse. De analyse houdt in dat je uit zo’n 40 thema’s die ESRS (de European Sustainability Reporting Standards, de standaarden die je moet volgen voor het opstellen van een CSRD-compliant rapport) vermeldt, bepaalt welke voor jouw onderneming ‘materieel’ zijn, en daarover dus rapporteert. Die oefening moet erg zorgvuldig gebeuren, want nadien wordt het rapport sowieso aan een audit onderworpen.”

Strategie

Naast kwantitatieve datapunten moeten bedrijven ook rapporteren over kwalitatieve punten. “Dat omvat informatie over de bedrijfsprocessen, uitleg over hoe de raad van bestuur over duurzaamheid wordt geïnformeerd, het schrijven van een policy, doelstellingen en acties over de materiële thema’s,… Het komt dus neer op het toelichten van hun duurzaamheidsstrategie, ook als ze die nog niet zouden hebben. CSRD is namelijk een verplichte rapportering; het dwingt bedrijven niet (meteen) tot concrete maatregelen.”

De rapportering op zich is wel een hele kluif. “De ESRS-standaarden over hoe het rapport moet worden opgesteld, is een document van liefst 245 pagina’s. Het hoeft dan ook geen verbazing te wekken dat één op de 5 bedrijven overwegen om een duurzaamheidsmanager in dienst te nemen. Zeker het opzetten van de hele rapportering zal snel een jaar in beslag nemen. Daarna kan je verder werken op dat document met actuele aanpassingen.”

De CSRD-richtlijn blauwblauw laten, is geen goed idee: wie het niet doet, mag zich sowieso aan sancties verwachten. “Het is in België nog niet duidelijk welke maatregelen dat zouden zijn, vermits de EU-richtlijn nog niet vertaald is naar onze wetgeving. In principe moest dat tegen juli 2024 gebeurd zijn, maar mede door de verkiezingen en de regeringsvorming is die deadline niet gehaald. De regering lopende zaken zou dit tegen eind dit jaar nog willen doorduwen.”