In bepaalde strategische dossiers staan we als regio veel sterker dan elke stad of gemeente apart en kunnen we hefbomen creëren voor de hele regio door de krachten te bundelen over fysieke en partij- en organisatiegrenzen heen. Daarom roepen we op om per referentieregio een regiodeal te sluiten waarbij lokale besturen, ondernemers, sociale partners en andere stakeholders aan tafel gaan zitten om zo’n hefboomprojecten samen tot een goed einde te brengen, door alle bestuurslagen heen. De regiodeal voor de Westhoek zet in op vier strategische hefbomen voor onze ondernemingen, die we hieronder uitgebreid toelichten. Daarnaast hebben we voor de steden Ieper, Veurne en Poperinge nog aparte aanbevelingen uitgelicht.
1 - Versterk de arbeidsmarkt en ga de braindrain tegen
Onze bedrijven kampen nog steeds met de krapste arbeidsmarkt van Vlaanderen terwijl medewerkers net de belangrijkste grondstof voor onze bedrijven zijn en blijven. Jaar na jaar wordt het moeilijker om de vele vacatures in te vullen.
Er moet daarom blijvend worden ingezet op het activeren van werklozen en niet-actieven zoals langdurig zieken, NEET-jongeren en migranten.
Ook wie aan de slag is moet beter worden ondersteund om kennis en competenties up-to-date te houden. Levenslang leren is zeker nog niet altijd een evidentie.
Tot slot moet er meer worden ingezet op economische migratie om de vacatures ingevuld te krijgen. We moeten gericht internationale talenten scouten die hier willen komen werken. Eens ze in onze regio aan de slag zijn, moeten deze mensen zich uiteraard integreren, de taal leren, enz. We pleiten dan ook voor de oprichting van een International House in Ieper en Veurne om internationale medewerkers te ondersteunen in hun zoektocht naar huisvesting, taalopleiding, culturele integratie, school en vorming, enz.
Een ondernemersvriendelijk Ieper
“We moeten in Ieper naar één centraal aanspreekpunt op de dienst Lokale Economie, een onestopshop waar ondernemers met al hun vragen en bezorgdheden terechtkunnen. Dit zal de band tussen de stad en haar ondernemers alleen maar versterken. De knowhow op de dienst Ruimtelijke Ordening moet worden versterkt en ondernemingen moeten meer inzage krijgen in lopende dossiers én in de staving van de uiteindelijke beslissingen. Op vandaag moeten ondernemingen nog al te vaak beroep doen op derde partijen om zich te begeleiden in het vergunningsproces en dat kan niet de bedoeling zijn. Last but not least moet Ieper nog heel wat fietsvriendelijker worden. Met meer deelfietsen en een vlotte en veilige fietsdoorsteek van het station naar de bedrijvenzone kunnen we nog veel meer mensen met de fiets naar het werk krijgen.” Vincent Callens, regiovoorzitter
2 - Investeer in de multimodale ontsluiting
De mobiliteitsinfrastructuur in de Westhoek is al lang niet meer wat je van een welvarende regio in de 21e eeuw mag verwachten. Twee snelwegen dwarsen de Westhoek lateraal: de E40 van Brugge naar Veurne en de A19 van Kortrijk naar Ieper. Het noorden en het zuiden zijn ondermaats met elkaar verbonden. Dit maakt dat de regio op economisch vlak ter plaatse blijft trappelen.
We pleiten daarom al jarenlang voor een moderne, veilige en vlotte verbinding tussen de vier stedelijke gebieden van de Westhoek. We hopen dan ook ten stelligste dat het dossier Complex Project Ieper – Veurne, waarvan de onderzoeksfase onlangs werd opgestart, veel meer wordt dan het oplappen van de verbinding tussen Ieper en Veurne (N8). Het moet een mobiliteitsoplossing bieden voor de hele regio, zowel via de weg, het spoor, de binnenvaart als de fiets. Op dit moment komt zo’n regiobrede oplossing nog te weinig naar voren in de beschikbare documenten en is de scope veel te eng.
Naast het Complex Project pleiten we ook voor een doorstart van het dossier rond de omleidingsweg in Adinkerke. Rond de gemeente zijn er regelmatig grote files, waardoor het zelfs aanschuiven is tot op de E40, wat tot levensgevaarlijke situaties kan leiden. Maar ook het verkeer in het dorp zelf loopt op drukke dagen volledig vast. We moeten naar een structurele oplossing voor deze verkeersproblemen om de leefbaarheid en veiligheid in deze kustgemeente te verhogen.
Wat het spoor betreft, pleiten we resoluut voor een dubbelspoor tussen Diksmuide en De Panne en tussen Komen en Poperinge, bovenop verdere investeringen in de uitbouw van het goederenvervoer via het spoor. Gezien de economische ontwikkelingen in Duinkerke willen we ook die treinverbinding (personen- en goederenvervoer) geoptimaliseerd zien.
Een dubbele poortfunctie voor Veurne
“Er valt niet naast te kijken: de economische ontwikkelingen in het Noord-Franse Duinkerke zorgen voor heel wat uitdagingen én opportuniteiten voor de regio Veurne. We vragen daarom dat de stad het initiatief neemt voor een masterplan 2030, gekoppeld aan gerichte en meetbare acties, om van Veurne de poort naar Duinkerke (en vice versa) te maken. Een tweede poortfunctie die we weggelegd zien voor Veurne is die van (West-) Vlaamse waterstofhub. In Duinkerke komt er ook een gigantische waterstoffabriek. We moeten in de nodige infrastructuur voorzien om die waterstof tot in Veurne te krijgen zodat de bedrijven en de regio met waterstoftechnologie kunnen pionieren.” Pieter De Brabandere, regiovoorzitter
3 - Geef ruimte om te ondernemen en ga constructief te werk in de vergunningverlening
Bedrijventerreinen
De Westhoek is een dynamische ondernemingsregio met grote bedrijventerreinen in Diksmuide, Ieper, Kortemark, Poperinge, Veurne en Zonnebeke. Dit maakt de regio aantrekkelijk voor binnen- en buitenlandse investeerders. Helaas zijn er momenteel geen beschikbare bedrijventerreinen meer, op enkele hectares in het Business Park en De Vloei in Ieper na. In totaal wordt slechts 3,49 hectare actief aangeboden en hebben de ontwikkelaars slechts 2 hectare in hun reserves, verspreid over Diksmuide, Langemark-Poelkapelle en Nieuwpoort. Dit totaal van minder dan 6 hectare staat in schril contrast met het tekort van 22 tot zelfs 42 hectare dat in de regio werd vastgesteld.
De lokale besturen moeten daarom dringend nieuwe bedrijventerreinen bestemmen. Dit vergt een structurele samenwerking en een proactieve houding van alle betrokken bestuursniveaus. Concrete locaties moeten snel en zorgvuldig worden geselecteerd en bijkomende tekorten moeten duidelijk en correct worden aangetoond met een geactualiseerde vraagberekening. De voortgang van de ruimtelijke uitvoeringsplannen die in opmaak zijn, moet nauwlettend worden bewaakt. Verdere vertraging zou de welvaart in de regio fnuiken.
Ook de leegstand van bebouwde terreinen in de regio moet de nodige aandacht krijgen. Met een leegstandsgraad van 3,9% beschikt de Westhoek over te weinig leegstaand bedrijfsvastgoed. Een gezonde regionale bedrijfsvastgoedmarkt heeft immers een bepaalde hoeveelheid – idealiter tussen 4 en 6% – frictieleegstand nodig om verhuisbewegingen te faciliteren. Is de leegstand lager, dan komen ondernemingen ‘vast’ te zitten. Lokale besturen hebben daarom de opdracht om bestaande leegstaande terreinen voor bedrijvigheid voor te behouden. Maar als blijkt dat dat bedrijfsvastgoed te verouderd, ruimtelijk inefficiënt of overgereguleerd is, moeten zij deze terreinen samen met ontwikkelaars aanpassen. Gronden die bijvoorbeeld slecht ontsloten of waterziek zijn, kunnen zo een andere bestemming krijgen, evenwel enkel en alleen als elders op geschiktere locaties wordt gecompenseerd.
We pleiten voor het bevestigen van de vier geprefereerde zoekzones die uit de oefening van de herafbakening van de kleinstedelijke gebieden van Ieper, Veurne, Poperinge en Diksmuide naar boven kwamen:
- Ieper: de zoekzone aan het kruispunt van de Pilkemseweg en de Noorderring (eens alle lichten van het openbaar onderzoek op groen staan)
- Poperinge: uitbreiding van de industriezone Sappenleen
- Veurne: de zoekzone tussen de Brugse Steenweg en de spoorweg
- Diksmuide: de zoekzones aan de Vlavaart en aan IJzer-Noord.
Vergunningen
Lokale besturen moeten ervoor zorgen dat omgevingsvergunningsaanvragen voor industrie en bedrijvigheid sneller worden behandeld. Zo blijkt uit cijfers van het Omgevingsloket dat de beslissingstermijn voor aanvragen in eerste aanleg in Diksmuide, Langemark-Poelkapelle en Heuvelland gemiddeld 20 dagen tot een maand langer duurt dan in andere Vlaamse steden en gemeenten, ofwel 20 tot 30% langer dan het Vlaamse gemiddelde.
Ook oplossingsgericht werken bij vergunningsaanvragen blijft een uitdaging, in het bijzonder voor Kortemark, Lo-Reninge, Nieuwpoort en Zonnebeke. Uit het Omgevingsloket blijkt dat 35% van de aanvragen voor industrie en bedrijvigheid er werd stopgezet of geweigerd. Dit bewijst dat aanvragen moeilijker volledig worden verklaard en dat de eisen van de dossiersamenstelling te streng worden toegepast. Lokale besturen moeten bedrijven beter ondersteunen bij het indienen en vervolledigen van aanvragen en oplossingsgerichter te werk gaan.
Poperinge: een stad die werkt
“Poperinge wordt vandaag vooral als ‘stad van het goede leven’ naar de buitenwereld gepromoot. Maar we willen dat Poperinge in de toekomst ook wordt gepromoot als een stad waar het goed is om te werken, vooral richting de lokale jeugd. Want jong geleerd is oud gedaan. We vragen de stad om – samen met Voka West-Vlaanderen – jongeren te helpen toeleiden naar ondernemingen voor stageplaatsen, vakantiejobs, enz. Daarnaast vragen we de stad om anderstaligen via taallessen te laten doorstromen naar de vele jobs die in de regio voorhanden zijn. Ook wat kinderopvang betreft, kan de stad nog een versnelling hoger schakelen. Zeker in schoolvakanties moet de capaciteit van de kinderopvang nog een stuk hoger.” Vincent Callens, regiovoorzitter
4 - Promoot de Westhoek als dé regio om te ondernemen, werken, wonen en leven
Om de braindrain in onze regio tegen te gaan, moet worden ingezet op een intensieve en gerichte regiomarketingcampagne. Die campagne moet de Westhoek promoten als een regio waar het goed is om te werken, wonen en te ondernemen. Onze regio heeft tal van troeven die veel meer en beter moeten worden uitgespeeld. Files zijn hier zo goed als onbestaande, wonen is hier nog betaalbaar, er is heel wat open ruimte en natuur om in te ontspannen en ook op cultureel en culinair vlak is dit de regio van het goede leven. Toch vragen we om verder te kijken dan enkel die troeven. De regio moet ook worden gepromoot als de sterke economische motor die de Westhoek wel degelijk is. We hebben topbedrijven in tal van sectoren: de voedingsindustrie, machinebouw, IT, de bouw, de dienstensector, zorginstellingen, enz. Elk talent vindt hier zijn gading.
Om al die talenten te bereiken, pleiten we voor een sterke campagne gericht op de juiste doelgroepen. We willen niet enkel talenten die de regio – al dan niet kortstondig – voor hun studies verlieten naar de Westhoek teruglokken. We zijn er rotsvast van overtuigd dat we ook nieuwe talenten – die op vandaag nog geen band met de regio hebben – kunnen aantrekken om hier hun leven en carrière op te bouwen.
