In een drastische stap om de afhankelijkheid van Russisch gas te verminderen en de transitie naar hernieuwbare energie te versnellen, heeft de Vlaamse regering vorig jaar besloten dat 2.500 grote bedrijven vanaf 30 juni 2025 verplicht zijn om zelf stroom op te wekken via zonnepanelen. De verplichting is met name gericht op de grootste industriële elektriciteitsverbruikers in Vlaanderen, waaronder bedrijven uit de zware industrie die veel stroom verbruiken, maar weinig opwekken.
Van de 2.500 bedrijven die nu verplicht worden, maken sommige al gebruik van zonnepanelen of andere vormen van hernieuwbare energie. Voor de rest wordt dat echter binnen 2 jaar verplicht. Het betreft bedrijven uit diverse sectoren met een aanzienlijk elektriciteitsverbruik. Daarnaast zullen ook 700 overheidsgebouwen vanaf die tijd verplicht zijn om zonnepanelen te hebben.
Voorwaarden, mogelijkheden en sancties
De voorwaarden voor de verplichting zijn als volgt: de gebouwen moeten zich in Vlaanderen bevinden en verbonden zijn met een EAN-afnamepunt waar jaarlijks meer dan 1 gigawattuur elektriciteit van het net wordt afgenomen, sinds 2021. De netbeheerder heeft gegevens over het jaarlijkse verbruik en op basis daarvan wordt bepaald of een gebouw onder de verplichting valt. Eigenaren, erfpachters of opstalhouders van de betreffende gebouwen zijn verantwoordelijk voor het voldoen aan de verplichting. In sommige gevallen kunnen meerdere gebouwen zijn aangesloten op hetzelfde EAN-afnamepunt. Als dat het geval is, zijn alle partijen gezamenlijk verantwoordelijk voor het nakomen van de verplichting. Het totale dakoppervlak speelt ook een rol bij het bepalen van de vereiste hoeveelheid zonnepanelen. Daarbij wordt rekening gehouden met de horizontale dakoppervlakte.
Er zijn heel wat mogelijkheden om het verplichte aantal zonnepanelen te installeren op de site van het EAN-afnamepunt: bijvoorbeeld op daken van andere gebouwen, carports of fietsenstallingen. Ook ‘marginale’ grond, zoals bermen of gesloten stortgebieden die niet bestemd zijn als natuurgebied of landbouwgebied, kan worden gebruikt. Een interessante mogelijkheid is ook het gebruik van drijvende zonnepanelen op waterpartijen.
Het is belangrijk op te merken dat er sancties kunnen worden opgelegd voor het niet naleven van deze verplichting. Het doel van de wetgeving is om een duurzamere samenleving te bevorderen en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen te stimuleren.
Om alle belanghebbenden goed te informeren over deze verplichting en hen te helpen bij de implementatie ervan, verwijzen we graag door naar de website van het VEKA. Daar kan alle relevante informatie en de voorwaarden tot in detail geraadpleegd worden. Voor vragen kan je uiteraard ook altijd terecht bij Vraag het @ Voka.
