De Vlaamse regering wil voor elk kind een plaats in de kinderopvang voorzien en kijkt daarbij onder meer naar samenwerking met bedrijven om deze plaatsen te realiseren. Voka apprecieert de aandacht voor flexibele en kwaliteitsvolle kinderopvang zodat medewerkers zorgeloos werk en gezin kunnen combineren. Het blijft onzeker met welk ambitieniveau de Vlaamse regering het tekort aan plaatsen wil opvangen.
De Vlaamse regering zet in op het hervormen van de arbeidsmarkt in welzijn- en zorg door zorgprofessionals te laten focussen op hun kerntaken en een flexibel personeelskader. Hoewel het regeerakkoord de regel- en administratieve last aanpakt, blijft er weinig ruimte voor ondernemerschap en innovatie. Voor Voka zijn meer ondernemerschap en innovatie essentieel om de groeiende zorgvraag binnen begroting aan te pakken. Publiek-private samenwerkingen en innoverende zorgmodellen helpen om voldoende plaatsen in ouderenzorg te garanderen en de wachtlijsten in gehandicaptenzorg weg te werken. Diepgaande hervormingen van het welzijns- en gezondheidslandschap blijven voorlopig uit in het regeerakkoord.
Het centenboekje
De Vlaamse overheid investeert stevig in Welzijn. Tegen het einde van de legislatuur wordt er structureel 1,7 miljard euro toegevoegd aan het budget. Over de ganse legislatuur samen wordt er 3 miljard euro geïnvesteerd. De belangrijkste investeringen gebeuren in personen met een beperking, kinderopvang, ouderenzorg en jeugdhulp.
Positieve punten
- De prioritaire uitbreiding van het aantal plaatsen in kinderopvang was een vraag van Voka en het genomen engagement richting 10.000 plaatsen kunnen we onderschrijven in het licht van de activeringsdoelstellingen. Het is een goede zaak dat hierbij ook ondernemingen een rol kunnen spelen en mee investeren in het uitbreiden van de capaciteit voor medewerkers.
- Voka hamerde op meer ondernemerschap in zorg. Het regeerakkoord zet herhaaldelijk in op sociaal ondernemerschap en een level playing field waarbij de financiering wordt gekoppeld aan duidelijke doelstellingen en prioriteiten. Dit kan administratieve lasten drukken en vernieuwing brengen in de wijze waarop we zorg organiseren met meer nadruk op outcome dan op de hoe.
- De inspanningen voor personen met een beperking zijn erg belangrijk. Het voorziene bedrag zou moeten volstaan om een ruim deel - zo niet alles - van de wachtlijsten op lossen.
Aandachtspunten
- De beste manier om uitgaven in de zorg onder controle te krijgen is inzetten op preventie. Op het vlak van preventie blijft het regeerakkoord beperkt: we missen een doelgerichte strategie en de nodige investering om de gezondheid van de Vlaming te versterken en de werkdruk in zorg te verlagen.
- De vorige regering verdubbelde het budget kinderopvang zonder dat er netto plaatsen bijkwamen. De focus dient prioritair naar het creëren van bijkomende plaatsen te gaan: ze zorgen niet enkel voor kwaliteitsvolle opvang, maar tevens voor een hogere werkzaamheidsgraad en inkomsten.
- De Vlaamse overheid wil een cultuur van evaluatie en evidence-based beleid uitrollen. Gezien de grote budgettaire omvang van het domein welzijn (naast onderwijs, een kwart van de Vlaamse begroting) liggen hier tal van opportuniteiten op vlak van spending reviews zoals bv. in eerste lijn, ouderenzorg, kinderopvang en groeipakket.
- In het groeipakket wordt er terug aangeknoopt met een jaarlijkse indexering op het basisbedrag maar dit spreidt veel bijkomende middelen over de hele brede bevolking. Het was een betere keuze geweest om het basisbedrag te beperken in ruil voor gerichtere bestedingen in het oplossen van urgente noden van kwetsbare gezinnen.
- Niet onbelangrijk: het regeerakkoord heeft amper aandacht voor kwaliteit. Gezien de recente crisissen in ouderenzorg en kinderopvang is doorzetten op transparante kwaliteit in alle domeinen van zorg voor Voka essentieel. We pleiten voor een zorginspectie en handhaving die zorgondernemingen helpt in het verbeteren van de kwaliteit.
