Door de invoering van het nieuwe Burgerlijk Wetboek zijn er heel wat nieuwigheden doorgevoerd, maar vanaf 1 januari 2025 zal misschien wel de meest ingrijpende verandering voor het commerciële leven van toepassing worden. De quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent wordt immers afgeschaft, wat grote gevolgen zal hebben voor de burgerlijke aansprakelijkheid van bestuurders, personeel en onderaannemers.
De term ‘quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent’ klinkt behoorlijk theoretisch, maar komt vrijwel dagelijks voor in je commerciële activiteiten. Concreet omvat het een bescherming waardoor een opdrachtgever de uitvoeringsagent van zijn contractpartij niet rechtstreeks kan aanspreken op grond van de contractuele aansprakelijkheid, omdat er geen overeenkomst bestaat tussen de opdrachtgever en de uitvoeringsagent. Een eventuele vordering op basis van de buitencontractuele aansprakelijkheid kon enkel wanneer er sprake is van een strafbaar feit of een fout die de uitvoering van de overeenkomst overschreed.
Zo’n uitvoeringsagent of hulppersoon mag je daarenboven best ruim interpreteren: bestuurders, werknemers, onderaannemers, zelfstandige dienstverleners, …
Vanaf 1 januari 2025 kan de opdrachtgever een dergelijke uitvoeringsagent dus rechtstreeks aanspreken voor zijn tekortkomingen op basis van diens buitencontractuele aansprakelijkheid. Er bestaat evenwel een beschermingsmechanisme, maar hiervoor zal je spoedig de nodige contractuele aanpassingen moeten doorvoeren.
Deze regelgeving is immers van aanvullend recht, wat concreet betekent dat je hiervan kan afwijken in je eigen contractuele relatie met de opdrachtgever. Er bestaat dus de mogelijkheid om deze rechtstreekse vordering uit te sluiten.
Zelfs indien de uitvoeringsagent aangesproken zou worden, kan hij zich ook beroepen op de contractuele beperkingen die hij of zij zelf bedongen heeft met de eigen opdrachtgever.
De uitvoeringsagent kan zich evenwel nooit uitsluiten voor opzettelijke fouten die fysieke of psychische schade veroorzaken.
Vaak worden dergelijke bepalingen opgenomen in algemene voorwaarden. Je kan uiteraard je algemene voorwaarden niet zomaar eenzijdig wijzigen en opleggen aan je contractpartij. Ook al voorzien je algemene voorwaarden de mogelijkheid om dergelijke wijzigingen aan te brengen, toch zal je steeds een redelijke termijn moeten voorzien vooraleer die van toepassing kunnen worden verklaard.
Indien je dus een betere bescherming wil voor onder meer je personeel en bestuurders, zal je dringend je overeenkomsten en algemene voorwaarden onder de loep moeten nemen.
