Onderstaand artikel verscheen in de krant De Morgen naar aanleiding van de lancering van het Europees Memorandum van Voka.
Voka wil dat Europa zijn klimaatdoelen voorrang geeft op zijn milieudoelen. Volgens de werkgeverskoepel dreigen anders ‘onverzoenbare conflicten’. Zeker in een regio als Vlaanderen.
Voka wil dat Europa zijn klimaatdoelen voorrang geeft op zijn milieudoelen. Volgens de werkgeverskoepel dreigen anders ‘onverzoenbare conflicten’. Zeker in een regio als Vlaanderen.
In zijn nieuw Europees memorandum schrijft Voka dat er “dringend actie nodig is” om de Europese economie aan te jagen. Een combinatie van hoge energieprijzen, nieuwe regelgeving en aangescherpte concurrentie vanuit de Verenigde Staten en China bedreigen de welvaart van het continent, luidt het.
Voka ziet een onhoudbare spreidstand tussen “de grote Europese doelen”. Klimaatdoelen dreigen volgens de werkgeverskoepel steeds vaker te botsen met milieu- en natuurdoelen. Europa moet bijgevolg kiezen wat het zwaarst doorweegt. Voor Voka zijn dat overduidelijk de klimaatdoelen. De bedrijfswereld heeft zich al volop geëngageerd in de strijd tegen CO2 en plant grote investeringen. Milieudoelen mogen dit niet in de weg staan.
“Zeker in een dichtbevolkte regio als Vlaanderen lopen we tegen de onmogelijkheid aan om klimaat- en milieudoelen op korte termijn samen waar te maken”, schrijft Voka. “De doelstellingen conflicteren met elkaar in de concrete uitvoering ervan. Alle opdrachten moeten tegelijkertijd worden opgenomen. Dit is een aartsmoeilijke opdracht, wat zich uiteindelijk weerspiegelt in het vergunningenbeleid en de investeringszekerheid.”
Voka verwijst onder meer naar de aanslepende stikstofcrisis en de vergunningsproblemen van Ineos. Het grote Britse chemiebedrijf wil een ethaankraker bouwen in de Antwerpse haven. Maar de vergunning van het miljardenproject is in gevaar vanwege de stikstofuitstoot van de toekomstige fabriek op nabijgelegen natuur. Topman Jim Ratcliffe waarschuwt al langer dat “niemand nog zal investeren in een Europa met absurde regels”.
Uitzonderingen
Als Europa zelf geen afweging maakt tussen klimaat- en milieudoelen, wil Voka dat Vlaanderen tijdelijke uitzonderingen krijgt als dichtbevolkte en geïndustrialiseerde regio. Het idee is dat Vlaanderen dan bijvoorbeeld een versoepeling krijgt voor bepaalde milieurichtlijnen, met een expliciet engagement dat andere klimaatdoelen wel worden behaald. Op die manier moet Vlaanderen zijn eigen traject kunnen afleggen, luidt het.
“We zijn zeker niet tegen de Europese doelen rond klimaat, milieu of natuur. Maar de vaststelling is dat sommige projecten gewoon niet kunnen voldoen aan alle regels rond én CO2 én stikstof én vogelbescherming én waterkwaliteit. De vraag is dan: doe je niets of doe je iets – wetende dat er misschien tijdelijk een negatief gevolg is op een van die punten”, zegt CEO Hans Maertens. “Wij kiezen voor iets.”
Voka is een belangrijke stem in het politiek debat, zeker ter rechterzijde. Het is afwachten of partijen zoals Open Vld en N-VA het opvallende standpunt van de koepel zullen omarmen in de kiescampagne. Premier De Croo (Open Vld) is al langer van oordeel dat het tijd is voor een ‘pauze’ in het Europese milieubeleid. “Als er één ding is waar al onze energie naartoe moet gaan, is het: de uitstoot van CO2 verminderen”, aldus De Croo in mei 2023.
Ook in de nieuwe Antwerp Declaration, die de marsrichting van het Europees industrieel beleid moet aangeven, staat dat EU-regels niet mogen conflicteren. De verklaring is ondertekend door meer dan 400 (grote) bedrijven.
Bron: De Morgen
