Meer dan 6.000 vacatures bij een 550-tal bedrijven in North Sea Port. Een scherpe realiteit die schreeuwde om gebundelde krachten. Enter North Sea Port Talent. Sinds begin dit jaar buigt de kersverse vzw zich over het vraagstuk hoe de talenteninstroom, -doorstroom en –uitstroom in de fusiehaven beter kan. “De war for talent is klaar voor een vredesverdrag. De geesten zijn rijp voor een ecosysteem waarbij we het HR-beleid van bedrijven laten inhaken op elkaar”, aldus Silvie Lefebre, directeur van het centrum.
Tekst Laurens Fagard – Foto Nathalie Dolmans
Een glasheldere hemel is te zien vanuit het bezoekerscentrum van North Sea Port aan de Rigakaai. Geen vuiltje aan de lucht. Figuurlijk woedt er echter een brand op de arbeidsmarkt en tasten bedrijven diep in het krachtenarsenaal om medewerkers aan zich te binden. Om de werkgevers in het havengebied te ondersteunen tijdens de talenteninstroom, -doorstroom en –uitstroom, beslisten Stad Gent, VDAB Oost-Vlaanderen, de Nederlandse tegenhanger UWV, havenbedrijf North Sea Port en Voka-VeGHO begin 2023 om een nieuwe organisatie op te richten: ‘North Sea Port Talent’ (NSPT), een grensoverschrijdend samenwerkingsverband.
In januari 2024 schoot NSPT uit de startblokken met Silvie Lefebre, die als directeur verder de lijnen zal uitzetten. “Samen met alle stakeholders is er de voorbije jaren hard gewerkt aan een fundament. Toen ik in mijn functie van start ging, vond ik het belangrijk om te bepalen hoe we nu concreet een meerwaarde kunnen zijn voor die bedrijven. Een klankbordgroep van een 10-tal bedrijven uit North Sea Port legt daar nu de vinger op. Het is een evenwichtige samenstelling met bedrijven langs beide kanten van de grens, verschil in grootte, maar ook een combinatie van functies met een HR- of businessachtergrond die verantwoordelijkheid hebben op beslissingsniveau.”
Nieuwe koers in perceptie
Eind april kwam de groep voor het eerst samen. “Omdat we de komende drie jaar nog gefinancierd worden door een Europees Interreg-programma, is het cruciaal om prioriteiten te leggen in de doelstellingen. Hoe kunnen we als NSPT het verschil maken op arbeidsmarktvlak voor het grensoverschrijdende havengebied? Dat was de centrale vraag van onze eerste strategische dag. De reflectie daarvan is nu gebundeld in een drieluik, ontworpen door een visual storyteller. Het deed ons meteen nadenken over de essentie van het probleem. Willen we North Sea Port promoten als een aantrekkelijke werkplek, dan moeten we eerst af van een perceptieprobleem. Als je nu op straat zou vragen wat het eerste is dat in je opkomt bij de haven, zal het wellicht gaan over oude en vervuilende industrie of jobs zoals havenarbeiders en maritieme specialisten. Dat is ontzettend jammer, want North Sea Port biedt een veelzijdigheid van functies aan en bulkt van innovatie en duurzaamheid.”
Hoewel Silvie de brandshift van North Sea Port ziet als een werk op lange termijn, zijn er binnenkort al meteen twee concrete acties die ertoe bijdragen. “Dit najaar is er een stevige campagne op sociale mediakanalen om North Sea Port als boeiende werkplek in de kijker te zetten. En momenteel zijn we in volle voorbereiding op een Experience Day op 25 november in het ICC in Gent. Tijdens die dag krijgen 56 bedrijven de kans om hun activiteiten op een leuke manier voor te stellen in een groot paviljoen. Op die manier kunnen ze hun innovatieve en duurzame knowhow etaleren en komaf maken met die verkeerde perceptie. Veel bedrijven in North Sea Port hebben immers krachtige ambities om klimaatneutraal te worden. Toekomstige werkkrachten die een bezoekje brengen aan de stand moeten dus huiswaarts keren met het idee dat ze een deel van de oplossing kunnen worden en geen onderdeel van het probleem. Zestienjarigen weten wel wat een kapper of slager dagelijks doet, maar hebben meestal geen weet van wat er in de haven mogelijk is. Velen trekken na hun studies naar Brussel of Rotterdam om een job te zoeken, terwijl er achter de hoek in Gent, Vlissingen of Terneuzen eindeloze mogelijkheden zijn.”
(lees verder onder de foto)
Om de werkgevers in het havengebied te ondersteunen tijdens de talenteninstroom, -doorstroom en –uitstroom, richtten Stad Gent, VDAB Oost-Vlaanderen, de Nederlandse tegenhanger UWV, havenbedrijf North Sea Port en Voka-VeGHO begin 2023 een nieuwe organisatie op: ‘North Sea Port Talent’ (NSPT), een grensoverschrijdend samenwerkingsverband. Silvie Lefebre is directeur van het centrum.
De Experience Day zal daarnaast ook een leerpaviljoen inrichten waar opleidingsverstrekkers zichzelf zullen voorstellen. “Daar moet levenslang leren centraal staan als boodschap. Het stopt niet als je afstudeert of aan een job begint. We kunnen enkel relevant blijven op het wereldtoneel als we blijven excelleren op dat vlak. Dat geldt voor zowel hoogopgeleiden die aan het stuur van AI-ontwikkelingen zitten, als minder hoogopgeleiden die met een digital twin moeten leren werken. Klassieke onderwijsinstellingen, sectorfondsen of vakgerichte opleidingsverstrekkers zoals VDAB of Syntra, maar evengoed Vlerick Business School voor de functies met meer verantwoordelijkheden, zullen er een plekje krijgen. Er zijn ook inspiratiesessies voor bezoekers, bedrijven en leerkrachten. Vooral die laatste groep willen we stimuleren om die inhoud mee te nemen in hun lessenpakket zodat leerlingen al op jonge leeftijd een goed beeld krijgen van wat er in de haven gebeurt.”
Werkgevers swipen jobkandidaten
Om de talenteninstroom nog beter te doen verlopen, kijkt NSPT ook naar originele manieren om bedrijven in contact te brengen met interessante profielen. “De vijver van de arbeidsmarkt is zo goed als leeggevist, maar er zijn wel nog een aantal diverse groepen die niet aan het werk zijn. Daar is onze missie om publieke en private partners samen te brengen om dat tekort aan talent op te vangen. In september organiseerden we een eerste moment waarop toeleiders de kandidaten die ze begeleiden richting werk zullen pitchen aan de werkgevers. Met behulp van een stemmingssysteem bepalen bedrijven wie ze willen zien en wie niet. Het is een beetje zoals Tinder, maar dan professioneel (lacht). Er is een goede reden voor die out-of-the-box aanpak. We merken dat als kandidaten rechtstreeks contact opnemen met de bedrijven, de afloop niet altijd succesvol is. Een slechte dag of niet goed kunnen uitleggen waarom ze geschikt zijn voor de job zijn mogelijke oorzaken. De mensen die hen begeleiden kennen heel goed waar hun sterktes en ontwikkelingspunten liggen en brengen dat verhaal genuanceerder.”
Een ander paradepaardje moet het digitaal arbeidsmarktportaal worden dat er medio 2025 komt. Bedrijven vragen NSPT immers expliciet om een single point of contact-rol op te nemen voor de arbeidsmarkt in de haven. “Dat portaal moet de instroom voor bedrijven grotendeels verhogen door de jobs die in de haven beschikbaar zijn, meer in de verf te zetten. Het mag geen veredelde jobsite worden, want als andere spelers een filter met ‘North Sea Port’ integreren, ondergraaf je jouw eigen opzet. We willen het talent ook kanaliseren volgens het Buy, Borrow & Build-model: wie nemen we aan als gekwalificeerde medewerker, waar schakelen we freelancers of consultants voor in en wie leiden we vanaf nul volledig op. We willen met NSPT bedrijven ook uitdagen om hun HR-beleid voldoende futureproof te maken door technologie voor sommige jobs in te schakelen. Met onze arbeidsmarktanalyses kijken we vanuit macroniveau naar hoe bepaalde jobs in de haven evolueren en welke competenties nodig zijn. Zo kunnen wij een belangrijk klankbord en facilitator worden in hun strategische planning rond werkkrachten.”
De vijver van de arbeidsmarkt is zo goed als leeggevist, maar er zijn wel nog een aantal diverse groepen die niet aan het werk zijn.
Silvie Lefebre
“Op termijn zal op die website ook een leerportaal komen. Het gaat tenslotte niet enkel om instroom. Ook doorstroom en loopbaanontwikkeling zijn belangrijke aandachtspunten. Een online catalogus met opleidingsmogelijkheden kan ervoor zorgen dat bedrijven niet langer afzonderlijk het hele scala aan opleidingen moeten bijhouden. Maar we zijn evengoed een partner wanneer de conjunctuur rake klappen uitdeelt en jobs of afdelingen in een bedrijf op de helling staan. We hebben goed zicht op waar die mensen ergens anders in de haven terecht kunnen zodat de overstap enigszins zacht verloopt. Het hele havengebied is nu al een ecosysteem. Dan moet je als bedrijf verder komen dan je eigen schaduw en samenwerkingen aangaan.”
Het hoge aantal vacatures wegwerken is volgens Silvie geen solodoelstelling op zich. “Economische hoogdagen gaan nu eenmaal gepaard met veel jobs. Zorgwekkender zijn vacatures die weerkeren omwille van een jobcultuur die nefast is. Het heeft immers geen zin om te dweilen aan de voordeur als de achterdeur wagenwijd openstaat. Als bedrijf accentueer je dus best je USP’s en ben je aandachtig voor waar mensen op afknappen.”
Signalen geven
"Naast onze strikte focus op onze kerntaken, zien we NSPT ook in de rol van signaalgever. We houden onze ogen en oren wagenwijd open voor zaken die steeds terugkeren bij havenbedrijven. Uit de laatste klankbordgroep kwam huisvesting voor internationaal talent als een groot struikelblok uit de bus. Je kan dus wel een job vinden in de haven, maar je moet ook een woonplaats hebben. Daarvoor brengen we dus ook regelmatig verschillende actoren samen om tot oplossingen te komen. Het heeft geen zin om keer op keer de schuld door te schuiven naar elkaar.”
“Om het tekort op de arbeidsmarkt aan te pakken, zijn er dus veel modi operandi mogelijk. Vandaar moeten we als NSPT alert blijven om op het juiste moment het gepaste petje op te zetten. Havenbedrijven zien elkaar al meer als bondgenoot en dat moeten we richting de arbeidsmarkt alleen maar versterken. Met een achtergrond in het internationale ondernemersveld weet ik als geen ander dat buitenlandse investeerders niet blind zijn voor onderwijsrankings die resulteren in perspectief op de arbeidsmarkt voor de komende jaren. Het visierapport van Mario Draghi over de toekomst van het Europese concurrentievermogen stelde duidelijk dat we heel wat sterktes in huis hebben. We moeten ze alleen blijven uitspelen, en even goed naar de werkkrachten van morgen”, besluit Silvie.
Meer over North Sea Port?
Neem dan eens een kijkje op de VeGHO-website of contacteer Simon Lefevre.
