81% van de Limburgse bouwbedrijven ervaart een toename van de administratieve lasten. 64% van de bouwondernemingen ziet het gebrek aan geschikt personeel als belangrijkste obstakel om te groeien. Het zijn de grootste uitdagingen die de bedrijven opsommen in de jaarlijkse Bouwenquête van Voka - KvK Limburg en Embuild Limburg. Over de toekomst zijn de bouwondernemingen vrij optimistisch gestemd. “De grondstoffencrisis lijkt grotendeels achter de rug waardoor onze bedrijven opnieuw wat ademruimte krijgen. Maar om de bouwsector verder te laten groeien moeten er in de toekomstige regeerakkoorden dringend structurele maatregelen opgenomen worden die de administratieve rompslomp verminderen en meer geschikt personeel naar de bouw leiden”, aldus Johann Leten en Chris Slaets, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg en gedelegeerd bestuurder – directeur van Embuild Limburg.
Bekijk hier de reportage op TVL.
De bouwsector blijft een van de absolute sterkhouders van onze Limburgse economie. Daarom voeren Voka – Kamer van Koophandel Limburg en Embuild Limburg naar aanleiding van het bouwverlof hun Bouwenquête uit, dit jaar al voor de 16de keer.
Uit de enquête blijkt dat 46% van de bedrijven hun ordeportefeuille voor meer dan zes maanden gevuld hebben. Dit wijst op een stabiele vraag naar bouwprojecten in de nabije toekomst. Daarnaast verwacht 63% van de bouwbedrijven dat hun omzet in 2024 gelijk zal blijven of zal stijgen.
Wat betreft de werkgelegenheid geeft 26% van de respondenten aan extra mensen in te zetten dit najaar. Bij 54% van de ondervraagde bedrijven gaat het om evenveel personeelsleden als in 2023. Het aantal bedrijven dat minder personeel verwacht in te zetten, blijft beperkt (11%).
Optimisme, maar toch…
Echter vormen de stijgende kosten een significante uitdaging. In 2024 heeft 51% van de bedrijven de stijgende kosten niet kunnen doorrekenen aan hun klanten. Toch is er optimisme voor 2025: 73% van de bedrijven verwacht dan de stijgende kosten te kunnen doorrekenen, met een gemiddelde stijging van 5-10%.
De groei van de sector wordt geremd door enkele belangrijke factoren. Een tekort aan geschikt personeel wordt door 64% van de bedrijven genoemd als belangrijkste obstakel, gevolgd door beperkte economische groei (49%) en administratieve rompslomp (40%). Opvallend is dat 81% van de bedrijven een toename van administratieve lasten ervaart, met name op het gebied van vergunningen, milieuverplichtingen en veiligheid.
Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg: “De bouwsector vertoont optimistische signalen, en dat is goed. We kunnen echter niet wegsteken dat onze bouwbedrijven kampen met enkele structurele uitdagingen die de groei belemmeren. De bureaucratische rompslomp in dit land remt het ondernemerschap. In elke sector en van klein tot groot: de overvloed aan regelgeving vormt een van de belangrijkste frustraties voor ondernemingen. De toegenomen regulitis brengt ook kosten met zich mee. Wij zijn ervan overtuigd dat veel regels geschrapt kunnen worden omdat ze gedateerd zijn, niet effectief of gewoonweg onnodig. Daarom roepen we de toekomstige regeringen op om in hun regeerakkoorden werk te maken van het structureel verminderen van de regeldruk.”
Internationale concurrentie blijft een belangrijk aandachtspunt voor de Limburgse bouwbedrijven. Zo ervaart 35% van de ondervraagden een verlies door de groeiende buitenlandse concurrentie. Innovatie en duurzaamheid blijven echter belangrijke investeringsgebieden voor de sector. De helft van de bedrijven investeert in innovatie, terwijl 63% investeert in duurzaamheid. Hoewel de interesse bij de ondervraagde bouwondernemers groeide, kende het aantal bedrijven dat actief bezig is met duurzaamheid en innovatie een lichte daling ten opzichte van 2023. Opvallend is ook dat slechts 20% gebruik maakt van subsidies om te verduurzamen en/of innoveren, vaak omdat ze niet in aanmerking komen of onbekend zijn met steunmaatregelen (37%).
Bijna 40% van de bouwbedrijven geeft ook aan dat ze tijdens het bouwverlof toch in meer of mindere mate aan de slag zijn gebleven om vooral achterstanden weg te werken en deadlines voor de oplevering te behalen. 45% van de respondenten zegt ook met buitenlandse werknemers te werken die vooral afkomstig zijn ook Oost-Europa (79%) en Zuid-Europa (21%).
De problemen met grondstoffen die de sector de afgelopen jaren hebben geteisterd, lijken grotendeels te zijn opgelost. Maar liefst 92% van de bedrijven ervaart geen tekorten meer, en 78% ondervindt geen vertragingen meer. Toch hebben 71% van de bedrijven nog steeds te maken met stijgende grondstofprijzen.
Chris Slaets, gedelegeerd bestuurder – directeur Embuild Limburg: “Bouwondernemers in Limburg zijn taaie brokken en hebben zich niet uit het lood laten slaan door de crisissen van de afgelopen jaren. Dat stemt ons als federatie hoopvol naar de toekomst. Desondanks liggen er heel wat uitdagingen op de plank die we als maatschappij moeten aanpakken en waar de bouwsector een belangrijke rol in kan en wil spelen. Ten eerste moet wonen betaalbaar en duurzaam blijven door onder meer massaal in te zetten op energetische nieuwbouw en renovatie. Dat vereist de nodige financiële ondersteuning en coherente bouwregels.”
Verder is het absoluut nodig om de overheidsinvesteringen in alle types infrastructuur, openbaar vervoer en gebouwen duchtig op te trekken. België en de drie regio’s hebben op dat vlak een heuse inhaaloperatie nodig na een jarenlange periode van onderinvesteringen. Verder moet ons arbeidsmarktbeleid bijgestuurd worden om de schaarste aan personeel het hoofd te kunnen bieden. De klemtoon moet daarbij liggen op activering, vorming en omscholing om iedereen die kan werken ook daadwerkelijk aan het werk te krijgen.
