Ondernemingen, organisaties en vrije beroepen actief in de zorg kunnen via de Vlaamse en Federale overheid gebruik maken van specifieke steunmaatregelen voor opstart, uitvoering van investeringen en energiebesparende maatregelen, informatisering, vorming, enz... Op deze FAQ-pagina worden de belangrijkste toegelicht.
Ondersteuning huisartsenpraktijk en medische huizen
Vlaamse overheid
Het Departement Zorg verleent financiële ondersteuning voor het opstarten van een huisartsenpraktijk.
Een huisarts kan een renteloze lening (max. € 35.000) aanvragen bij de opstart of uitbouw van de praktijk (tot 5 jaar na opstart), aangevuld met een renteloze lening (max. € 10.000) voor een bijkomende ruimte (bij samenwerking met een praktijk verpleegkundige of ondersteuner).
Ook subsidies voor een medewerker (max. € 7.847,47) of de uitbouw van een telesecretariaat zijn mogelijk (max. € 3400).
Meer informatie kan je vernemen in de maatregel Huisartsen: lening en subsidies in de Subsidiedatabank.
Federale overheid
Huisartsenpraktijken en medische huizen kunnen via het RIZIV een tegemoetkoming krijgen voor de kosten verbonden aan de continuïteit van de praktijkvoering en de samenwerking tussen gezondheidszorgbeoefenaars:
- Van 1 september tot 31 oktober 2024 kon je een aanvraag indienen om ondersteunend personeel in de praktijk aan te werven wanneer het om een eerste aanwerving gaat. Deze' tegemoetkoming voor zorgcontinuïteit' varieert van € 5.000 tot € 7.500 afhankelijk van het aantal aanvragen.
- Van 1 november tot 31 december 2024 kan je een jaarlijkse forfaitaire tegemoetkoming aanvragen voor het medisch beheer van de praktijk wanneer er reeds ondersteunend personeel werkt. Deze 'tegemoetkoming voor praktijkbeheer' wordt verdeeld in functie van het aantal ontvankelijke aanvragen en bedraagt minstens € 3.796.
Alle informatie kan je terugvinden op de website van het RIZIV > Tegemoetkomingen voor de financiering en ondersteuning van uw huisartspraktijk of medisch huis.
Investeringssteun
Subsidies en waarborgen via het VIPA
Het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) biedt financiële ondersteuning in de vorm van subsidies en overheidswaarborgen voor de realisatie van duurzame, toegankelijke en betaalbare zorginfrastructuur.
- Bouwsubsidies voor verschillende zorgsectoren: deze subsidies richten zich tot volgende voorzieningen:
- algemeen welzijnswerk
- jeugdhulp
- kinderopvang
- personen met een handicap
- preventieve en ambulante gezondheidszorg
- psychiatrische verzorgingstehuizen
- revalidatie-overeenkomsten
- woonzorgvoorzieningen
- ziekenhuizen (kinderpsychiatrische bedden)
- Bouwsubsidies voor meerderjarige personen met handicap
- Bouwsubsidies voor ziekenhuizen
- Subsidies voor onderhoud van ziekenhuis-infrastructuur
- Subsidies voor preventie van agressie, vrijheidsbeperking of -beroving (via oproep)
Infrastructuurforfait via Departement Zorg
Ouderenvoorzieningen, nieuwe en vernieuwde woonzorgcentra en centra voor kortverblijf komen in aanmerking voor een infrastructuurforfait per dag van het Departement Zorg van de Vlaamse overheid. Meer informatie kan je vinden op www.zorg-en-gezondheid.be/infrastructuurforfait.
Subsidie opmaak energieprestatiecontract (OEPC-subsidie)
Via deze subsidie ondersteunt het VIPA jouw onderneming/organisatie om tot een Energieprestatiecontract (EPC) te komen bij een Energy Service Company (ESCO). De EPC-subsidie bedraagt 10% van de totale facilitatiekost met een maximum van € 8.000.
Binnen zo een EPC contract ondersteunt een ESCO de klant in het op korte termijn uitvoeren en opvolgen van een pakket aan energiebesparende maatregelen. Aangezien onderhoud een wezenlijk deel uitmaakt van energiebeheer, valt kostenefficiënt beheer en onderhoud van de gecontracteerde installaties eveneens onder het contract. Wanneer de klant dit wenst kunnen eveneens andere technische installaties onderhouden worden. In dat geval is er sprake van een Onderhoud- en energieprestatiecontract of OEPC.
Om van deze subsidie te genieten moet de aanvrager een energieprestatiecontract sluiten dat de realisatie van een energiebesparing van ten minste 10% tot voorwerp heeft en dat ten minste de realisatie omvat van een pakket energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van meer dan vijf jaar, vermeld in de energieprestatiediagnose.
Alle voorwaarden en informatie vind je op de pagina Opmaak (O)EPC-contract.
Investeringssubsidies zorg via Vlabinvest
Ben je actief in de zorgsector in de Vlaamse rand of het Arrondissement Leuven van de Provincie Vlaams-Brabant dan kan je voor aankopen (grond en gebouw), renovaties, uitbreidingen en een nieuwbouw een subsidie bekomen via Vlabinvest.
De volgende zorgsectoren kunnen hierop een beroep doen:
- Personen met een handicap
- Opgroeien: enkel de subsectoren kinderopvang voor baby’s en peuters, buitenschoolse kinderopvang en jeugdhulp
- Gespecialiseerde zorg: enkel de subsectoren beschut wonen, PVT’s, CGG en CAW
- Woonzorg: enkel de subsectoren thuiszorg, LDC, centra voor dagopvang en centra voor kortverblijf
- Wijkgezondheidscentra
De subsidie bedraagt 5% op het aanvaard investeringsbedrag dat verhoogd wordt met 3% als de investering niet VIPA- subsidieerbaar is en met 2% voor investeringen die een bijkomend zorgaanbod creëren. Voor grondaankopen in de Vlaamse Rand kan er een bijkomende subsidie van 15% worden toegekend op het grondaandeel.
Alle informatie en contactgegevens kan je vinden op de pagina Investeringssubsidies zorg via Vlabinvest.
Energie- en klimaatsteun via VIPA
Energie-audit
Om de voorzieningen in de welzijns- en zorgsector energie-efficiënter en klimaatrobuuster te maken kan je een energieaudit laten uitvoeren via het Vlaams Energie Bedrijf (VEB). De meeste kosten worden betaald door het VIPA.
Meer informatie kan je vinden op departementzorg.be/nl/one-stop-shop-energieaudits.
Klimaatsubsidies
Zorgvoorzieningen kunnen onder bepaalde voorwaarden subsidies verkrijgen voor de uitvoering van energiebesparende maatregelen als er voor de gebouwen een energiescan of een energie-audit (zie hoger) werd uitgevoerd. Enkel energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd groter dan vijf jaar komen in aanmerking voor klimaatsubsidies. De omvang van de steun varieert van 25 tot 60% van de aanvaarde investeringen.
De aanvraag moet gebeuren door deel te nemen aan een projectoproep die het VIPA organiseert om klimaatinvesteringssubsidies toe te kennen. Ook als er geen oproep loopt, kan je via het digitaal platform TERRA een aanvraag indienen. Deze aanvragen worden automatisch meegenomen bij een volgende oproep. Ze zullen samen met alle andere aanvragen geëvalueerd en gerangschikt worden.
Zonnepanelen, windenergie, relighting/relamping en warmtekrachtkoppeling (WKK) komen niet in aanmerking voor klimaatsubsidies. Deze kunnen wel in aanmerking komen voor een renteloze energielening, maar kunnen niet gecombineerd worden met enige subsidie.
Meer informatie kan je vinden op departementzorg.be/klimaatsubsidies.
Renteloze energieleningen
In 2023-24 kunnen de welzijns- en zorgvoorzieningen voor klimaatmaatregelen een beroep doen op renteloze energieleningen op voorwaarde dat je voor de betrokken klimaatmaatregelen over een energiescan beschikt of nog laat uitvoeren.
De gewogen gemiddelde looptijd van de financieringstoezegging bedraagt maximaal 10 jaar en geldt voor elke onderliggende lening.
De leningen worden gebundeld door VIPA in een financieringstoezegging die minstens € 60.000 moet bedragen. Er is geen absoluut maximumbedrag.
De meest recente oproep liep tot en met 7 oktober 2024.
Meer informatie kan je vinden op departementzorg.be/renteloze-energieleningen.
Kinderopvang: subsidies via Kind en Gezin
Voor de opvang van baby's en peuters kan je via het Agentschap Opgroeien (Kind & Gezin) bepaalde subsidies (basissubsidie, subsidie voor inkomenstarief en plussubsidie) bekomen indien je over een vergunning beschikt en voldoet aan de voorwaarden. Deze subsidies worden toegekend op programmatiebasis (via oproep) en worden berekend per gesubsidieerde opvangplaats en/of per geleverde kinderopvangprestatie.
Naast de subsidies opgenomen in het trappensysteem zijn ook nog subsidies voor inclusieve opvang en subsidies voor ruimere openingsmomenten en dringende kinderopvang in groepsopvang mogelijk. Meer informatie kan je vernemen in de maatregel Kinderopvang: subsidies van Agentschap Opgroeien (Kind & Gezin) in de Subsidiedatabank.
Telematicapremies RIZIV
Om bepaalde zorgverleners aan te moedigen om hun praktijk te informatiseren en/of gebruik te maken van bepaalde software kent het RIZIV premies toe. We sommen er hier een aantal op.
Geïntegreerde praktijkpremie huisartsen
Om huisartsen aan te moedigen om hun praktijk te informatiseren kan er een geïntegreerde praktijkpremie worden verkregen. Afhankelijk van een aantal voorwaarden, het gebruik van een aanvaard software pakket en de graad informatisering varieert deze premie van € 1.000 tot € 6.000.
Meer informatie over de premie, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Artsen > Financiële tegemoetkomingen.
GMD-starterspremie voor beginnende huisartsen om hun medische dossiers elektronisch te beheren
Het gaat om een eenmalige premie van € 4.256. De GMD-starterspremie wordt tegelijk met de geïntegreerde praktijkpremie uitbetaald, d.w.z. uiterlijk op 31 december van het jaar volgend op het premiejaar. Meer informatie over de premie en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Artsen > GMD-starterspremie voor beginnende huisartsen om hun medische dossiers elektronisch te beheren.
Tegemoetkoming in de kosten van een softwarepakket voor dossierbeheer kinesitherapeuten
Wanneer aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan kunnen kinesitherapeuten (hoofdactiviteit) een jaarlijkse forfaitaire tegemoetkoming van € 800 krijgen in de kosten van een softwarepakket voor het elektronisch beheer van patiëntendossiers. Meer informatie over de tegemoetkoming, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Kinesitherapeuten > Onze tegemoetkoming in de kosten van uw softwarepakket voor dossierbeheer.
Telematicapremie voor tandartsen
Om het gebruik van ‘e-services’ te ondersteunen verstrekt het RIZIV een telematicapremie van € 800 wanneer aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Meer informatie over de tegemoetkoming, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Tandartsen > Telematicapremie voor de tandartsen.
Telematicapremie voor vroedvrouwen
De telematicapremie is een forfaitair bedrag van € 800 dat jaarlijks betaald wordt aan vroedvrouwen die aan bepaalde voorwaarden voldoen in het kader van E-gezondheid. Meer informatie over de tegemoetkoming, de aanvraagprocedure en contactgegevens kan je raadplegen op de website van het RIZIV > Professionals > Vroedvrouwen > Telematicapremie voor vroedvrouwen.
Andere initiatieven
Verschillende overheidsinstanties voorzien tevens voor de zorgsector specifieke oproepen. In deze rubriek kan je deze
tijdelijke oproepen terugvinden:
Momenteel loopt er een 'Nieuwe oproep voor ondersteuning asbestveilige zorgvoorzieningen'. Concreet kunnen zorgvoorzieningen zich aanmelden bij de OVAM voor de actualisatie of verfijning van hun asbestinventaris door de opmaak van een asbestattest en/of voor ondersteuning bij asbestverwijdering via een raamcontract van de OVAM. De uitvoering van deze werken moet gebeuren in 2025. 1. Eerst wordt bekeken of de asbestinventaris van de gebouwen aan actualisatie toe is. Als dit zo is kan je via de OVAM de asbestinventaris éénmalig gratis (tot een maximum van een € 6.500 excl. btw) laten actualiseren. 2. Daarnaast voorziet de OVAM een tussenkomst voor asbestverwijderingen, met de klemtoon op jeugdvoorzieningen. Voorzieningen die zorg verlenen aan kinderen en jongvolwassenen kunnen genieten van het ondersteuningspercentage van 50%, voor andere zorgvoorzieningen is het ondersteuningspercentage 35%. Kinderen en jongvolwassenen zijn immers het meest kwetsbaar bij blootstelling aan asbest en lopen het meeste kans om op latere leeftijd asbestgerelateerde ziektes te ontwikkelen.
De oproep loopt tot en met 20 december 2024. Meer informatie op de website van de OVAM Ondersteuning voor zorgvoorzieningen.
Het interreg programma CrossCare 2.0 -programma ondersteunt innovaties in de Vlaamse en Nederlandse zorg- en welzijnssector. CrossCare 2.0 werkt daarbij met verschillende oproeprondes. Tijdens deze oproeprondes kunnen organisaties zich kandidaat stellen voor financiële en inhoudelijke ondersteuning.
Begunstigden van CrossCare 2.0 zijn ondernemingen en zorg- en welzijnsorganisaties met een rechtspersoonlijkheid en met minstens één vestiging in het programmagebied van de Grensregio Vlaanderen-Nederland. Voor Vlaanderen bestaat dit programmagebied uit de provincies Antwerpen, Limburg, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant (enkel het arrondissement Leuven) en West-Vlaanderen (met uitzondering van de arrondissementen Veurne en Ieper). Aan Nederlandse zijde wordt het gebied gevormd door de provincies Limburg, Noord-Brabant en Zeeland.
Deze derde oproep ‘WAVE III’ staat open sinds 26 september 2024. Deze oproep richt zich enkel tot Vlaamse of Nederlandse kmo's die een zorginnovatie (product, dienst of procesconcept) ontwikkelen. Zorgproeftuinen langs beide zijden van de grens coachen, ondersteunen en stimuleren daarna de geselecteerde bedrijven-ontwikkelaars en demonstreren, testen en/of evalueren hun innovaties bij eindgebruikers. Aanvullend kan je rekenen op een subsidiebedrag van maximaal € 70.000. De deadline voor de vooraanmelding was 12 november 2024 (om 12u). Goedgekeurde trajecten in deze WAVE starten 1 maart 2025.
Meer informatie op de website interregvlaned.eu/crosscare-2-0.
Het Fonds Dr. Daniël De Coninck verstrekt beurzen van € 500 tot € 35.000 aan professionelen die actief zijn in de eerstelijnszorg en die nieuwe kennis willen opdoen of ontwikkelen door:
- (actie-)onderzoek te doen naar een thema dat verschillende eerstelijnsactoren aanbelangt en samenbrengt en dat hun dagelijkse praktijk en patiëntenzorg concreet wijzigt. Het thema impliceert een samenwerking tussen verschillende disciplines.
- een studie-/immersiereis te ondernemen in België of in het buitenland om vernieuwende samenwerkingspraktijken te ontdekken en deze te vertalen naar zijn/haar dagelijkse praktijk.
De verworven kennis moet een directe en concrete impact hebben op jouw professionele activiteit en van concreet belang zijn voor personen met een zorg- en ondersteuningsnood en voor het interdisciplinaire netwerk rondom jou.
De beurs is bestemd voor één specifieke persoon en is niet overdraagbaar. Bovendien is ze enkel gericht tot personen die actief zijn op het terrein in België: verplegend personeel, verzorgenden of zorgkundigen, huisartsen, maatschappelijke
werkers, ergotherapeuten, psychologen, kinesisten, diëtisten, logopedisten, apothekers, begeleiders binnen het VAPH of
jeugdverlening, enz...
Indienen kon tot en met 11 september 2024. Meer informatie op de website van de Koning Boudewijnstichting Beurzen voor
eerstelijnsprofessionals uit de welzijn- en de zorgsector.
Het Fonds Houillogne-Hanne beoogt specifiek de mentale en fysieke gezondheid en leefomstandigheden van de oudere bevolking te verbeteren, met bijzondere aandacht voor artistieke projecten.
Met deze oproep wil men pilootprojecten ondersteunen waar mogelijke modellen van samenwerking tussen (ouderen)zorg en kunst/cultuur/erfgoed worden getest. Samen moeten deze pilootprojecten een aantal leerpunten/kritische succesfactoren opleveren, die kunnen leiden tot een agendasetting voor het beleid en uitgroeien tot een gezamenlijk toekomstverhaal. Belangrijke voorwaarden zijn de participatie van de ouderen zelf in het aanbod en niet louter een interactie tussen het culturele lokale aanbod en de gebruiker. Voor de pilootfase worden er per taalgroep (Nederlands/Frans) vijf projecten geselecteerd, die in hun verscheidenheid van cultureel aanbod en in hun onderlinge zorgverschillen, complementair kunnen zijn in dit leerproces.
De initiatiefnemer van het project kan zowel een zorgorganisatie voor ouderen zijn als de organisator van een cultureel
aanbod. De financiële ondersteuning varieert van € 5.000 tot € 25.000.
Indienen kon tot en met 20 juni 2024. Meer informatie op de website van de Koning Boudewijnstichting De waarde van
kunst en cultuur voor zorg en gezondheid.
De huisartsentoegankelijkheid in Vlaanderen staat onder druk en veel huisartsen ervaren een hoge werkbelasting. Ook vanuit de patiënten komen er signalen over patiëntenstops en de moeilijke bereikbaarheid van huisartsen.
Daarom wil de Vlaamse overheid projecten ondersteunen die een andere, efficiëntere organisatie van de huisartsenpraktijk kunnen verwezenlijken zodat de bereikbaarheid voor de patiënt wordt verhoogd en de werkdruk voor huisartsen wordt verlaagd.
Departement Zorg roept de zorgraden en huisartsenkringen op om, in samenwerking met lokale besturen, een innovatief project in te dienen. Er zullen zes tot tien projecten worden geselecteerd die een subsidie krijgen van € 34.000 per jaar gedurende een periode van 24 maanden. Er wordt begeleiding en coaching voorzien door een zorgstroomcoach. Aanvragen kon tot 8 juli (9u). Meer informatie op de website van Departement Zorg Oproep voor innovatieve projecten toegankelijke huisartsengeneeskunde.
De-minimis
Sommige maatregelen in dit overzicht vallen onder de Europese de-minimisverordening voor diensten van algemeen economisch belang (DAEB). Ondernemingen die een DAEB verrichten kunnen over een periode van drie jaar tot maximaal € 750.000 steun ontvangen. Dit is het geval voor bepaalde klimaatsubsidies van VIPA. Hierover kan u meer informatie vinden op departementwvg.be/veelgestelde-vragen-klimaatsubsidies > Wat houdt de minimissteun