In de Westhoek liggen wel meer parels verborgen, maar eentje ervan is zeker de organisatie PRoF. Het begon als een persoonlijk verhaal van oprichter Jan Van Hecke, een industrieel en toenmalig eigenaar van meubelbedrijf Boone. Uit dank voor wat de zorgsector voor hem betekend had, wilde hij iets terugdoen. Hij richtte een denktank op met mensen uit de industrie, de academische wereld en de zorgsector om vooral de fysieke aspecten in de sector te verbeteren. Eind februari nam Tom Braekeleirs de fakkel over.
Uit die brainwave ontstond een eerste concept voor een ziekenhuiskamer, PRoF 1. De Patient Room of the Future was geboren. Ondertussen werden al 6 volledige ruimtes ingericht boordevol ideeën voor woonzorgcentra, dagziekenhuizen, privatief wonen met zorg, enz. Telkens wordt dezelfde methodiek toegepast, waarbij de kernwoorden uit de brainwave omgezet worden in designprincipes, vervolgens in een ontwerp en uiteindelijk worden gebouwd. De locatie in Poperinge is een echt belevingscentrum waar meer dan 250 innovaties uitgewerkt werden in de 6 verschillende projecten.
“In de denktank zitten consortiumpartners zoals VITRA, Modular, Haelvoet, Oscart, MonaVisa en EEG. Uit de academische wereld zetelen bijvoorbeeld Chantal Van Audenhove van de KUL en Renaat Peleman van het UZ Gent in het panel. Uit de zorgsector hebben we een heel brede groep mensen, gaande van woonzorgcentra tot ziekenhuizen”, klinkt het. “Ons belangrijkste designprincipe is dat we niet stigmatiserend willen zijn. Iedereen kent wel de zogenaamde ‘papegaai’ boven een ziekenhuisbed. Wanneer je als patiënt wakker wordt, is dit het eerste wat je ziet en word je er meteen aan herinnerd dat je ziek bent. De omgeving van een ziekenhuis hoeft niet onaantrekkelijk te zijn omdat je ziek bent”, vertelt Tom.
“De meeste designideeën liggen voor de hand, maar er wordt vaak niet aan gedacht bij traditionele ontwerpen. Zo hebben wij bijvoorbeeld een tafel in een ontvangstruimte, waaraan een ruime bank is voorzien, maar ook plaats is gelaten voor iemand die in een rolstoel zit. Op heel wat plaatsen hangt hier een sticker ‘voorbehouden voor rolstoelpatiënten’. Dat werkt zeer stigmatiserend voor hen.
Het doel blijft hetzelfde: de sector inspireren om de toekomst van de zorg concreet vorm te geven en verder na te denken over een positief ’healing environment’.
Tom Braekeleirs
De kamers die we ontwerpen zijn steeds drempelloos in functie van rolstoelpatiënten of mensen die slecht ter been zijn. We benutten alle ruimten zo optimaal mogelijk en maken vaak gebruik van ingemaakte kasten waarachter we allerhande nuttige zaken opbergen, zoals een extra bed of technische elementen. We houden daarbij steeds rekening met factoren zoals privacy, akoestiek, enz. Ook aan verlichting besteden we zeer veel aandacht: we werken met gezellige huisverlichting maar ook wit en helder ziekenhuislicht waar nodig. Alles moet in functie zijn van een ‘healing environment’.
Ook de vloeren zitten vol sensoren. Een groot probleem in wzc’s is dat mensen soms ’s nachts vallen en daardoor iets breken of onderkoeld raken. De sensoren detecteren de val, de verpleegpost wordt automatisch verwittigd, de vloerverwarming gaat omhoog en de verlichting gaat aan”, weet Tom.
PRoF Awards
“Jaarlijks reiken we ook de PRoF Awards uit in 3 categorieën. In de categorie onderzoek ging de recentste award naar neuroloog Steven Laureys, voor organisatie ging die naar Patricia Adriaens van Fribona en de award voor innovatie mocht ik zelf in ontvangst nemen. Zo ben ik zelf ook in de organisatie gerold. Ik werkte toen voor BlueHealth Innovation Center, een vzw rond digitalisering van de gezondheidszorg, recent opgegaan in imec.”
Het doel blijft hetzelfde als 12 jaar geleden: de sector inspireren om de toekomst van de zorg concreet vorm te geven en verder na te denken over een positief ’healing environment’. “In Vlaanderen zitten we wat vastgeroest in het denkpatroon over de zorg. Mensen wonen zo lang mogelijk thuis en gaan naar een woonzorgcentrum als het echt niet meer anders kan. Het is alles of niets. Maar we moeten op zoek gaan naar mengvormen, zowel op architecturaal, organisatorisch als operationeel vlak.” (FL)
Professionaliseren
Jaarlijks trekt PRoF een paar duizend bezoekers. “Momenteel zijn de bezoeken nog gratis en zijn het de leden en de partners die het verhaal financieren. We werken grotendeels op vrijwilligheid. Naar de toekomst toe willen we de organisatie verder professionaliseren. Zo is er ondertussen een nieuwe website en werken we sinds kort samen met een communicatiebureau. De impact van PRoF moet nog groeien. Het is een verborgen parel in de Westhoek, maar we moeten nog veel bekender worden”, besluit Tom.