Het produceren, bewaren en distribueren van diepvriesgroenten en -fruit gaat gepaard met een enorme stroomconsumptie. Energiebeheer is bij Ardo dan ook altijd al een heet hangijzer geweest. De duurzamer denkende maatschappij geeft dat nog een extra dimensie. “De motivatie om groen te werken zal bij ons altijd groot zijn, onder meer omdat de landbouw en de agrovoedingsindustrie de impact van de klimaatverandering nu al fors voelen”, verduidelijkt Sustainability Director Emilie Haspeslagh.
Vanuit een sterk kostenbewustzijn en om competitief te blijven, staat investeren in energie-efficiëntie bij Ardo al sinds decennia op het prioriteitenlijstje. “Nu zo goed als iedereen daar (intens) mee bezig is, hebben ook wij op dat vlak nog een versnelling hoger geschakeld. Zo willen we tegen 2030 onze CO2-uitstoot met 40% reduceren”, legt Emilie Haspeslagh, telg van de derde generatie binnen het familiebedrijf, uit.
Gespecialiseerde productielijnen
De energiestrategie van het diepvriesgroenten, -kruiden en -fruitbedrijf steunt op 3 pijlers. “Het elektriciteitsverbruik verlagen (‘Reduce’) is een eerste punt. Dat doen we door het verbruik van alle installaties nauwgezet in kaart te brengen en bepaalde lijnen meer te specialiseren. Zo hebben we bijvoorbeeld in Zuid-Frankrijk en Spanje 2 lijnen die zoete maïs verwerken. Nu de ene zich voluit concentreert op maïskolven en de andere op maïskorrels, is er minder afval en verhoogt de efficiëntie. Daarnaast introduceren we regelmatig nieuwe technologieën bij vervangingsinvesteringen. Bij de vernieuwing van machinekamers bijvoorbeeld zien we een daling van de stroom- en gasconsumptie van 10%.”
Hergebruik van bronnen (‘Re-use’) levert eveneens mooie resultaten op. “De restkoude die overblijft bij het opwekken van warmte voor bepaalde van onze processen, gebruiken we om kantoren ’s zomers af te koelen. Het creëren van koude zorgt ook voor restwarmte, waarmee we het reinigingswater voor onze productielijnen opwarmen. Als onze biomethanisatie-units draaien (op basis van een warmtekrachtkoppeling), valoriseren we de restwarmte van die processen door er stoom voor onze fabrieken mee te maken. Op die manier genereren we toch 35% van de noodzakelijke stoom.”
Tegen 2030 willen we voor 30% van de stroomconsumptie zelfbedruipend zijn.
Zelf duurzame energie opwekken (‘Regenerate’) doet Ardo ook al ettelijke jaren. “Dat kan onder meer dankzij die biomethanisatie en door investeringen in PV-installaties. Alles samen beschikken we momenteel over 27.500 zonnepanelen, het equivalent van 11 voetbalvelden. Zo drijven er bijvoorbeeld ook 2 hectare aan zonnepanelen op het irrigatiebassin in Ardooie, dat een volume van 150.000 m³ water heeft.” Indrukwekkend, maar alle zonnepanelen én de 3 units voor biomethanisatie samen dekken maar 12% van het totale elektriciteitsverbruik op groepsniveau af. “Tegen 2030 willen we voor 30% van de stroomconsumptie zelfbedruipend zijn. Dat zal sowieso nog meer investeringen vergen, maar ook verder inzetten op een lagere consumptie blijft essentieel. We bestuderen de mogelijkheden om in de buurt van bepaalde vestigingen een windmolen te plaatsen, maar dergelijke vergunningstrajecten nemen doorgaans jaren in beslag, zeker als er bezwaren van buurtbewoners zijn.” De door Ardo aangekochte energie is niet voor 100% groene stroom, al evolueert het bedrijf wel in die richting. “Om onze ambities om de verlaging van de CO2-uitstoot te realiseren, zetten we eerst en vooral in op eigen initiatieven. Het aankopen van groene energie is eerder supplementair dan een prioriteit.”
Waterrecuperatie
Het gematigde Belgische klimaat garandeerde tot voor enkele jaren voldoende regenwater voor irrigatie. Intussen is die ‘waarborg’ weg en leeft in ons land veel waterstress. “We vangen dat op door 94% van het gebruikte water te recycleren als proces- of irrigatiewater”, gaat Emilie verder. “Zo hebben we enkele jaren geleden ook een ondergronds netwerk van 23 kilometer lang laten aanleggen, dat door 51 landbouwers uit de buurt wordt gebruikt om voor 500 hectare aan velden te besproeien.”
Een gelijkaardig concept rolde Ardo in het zuidelijk landsgedeelte uit, voor beregening van 1.200 hectare landbouwgrond. “We hebben er samen met Natagora (de Waalse zustervereniging van Natuurpunt, nvdr) ook een natuurreservaat van 35 hectare gecreëerd, met centraal een irrigatiebassin dat ook bij de meer dan 200 vogelsoorten in dat gebied populair is. Dat is mooi, maar neemt niet weg dat de Belgische overheid versneld moet inzetten op infrastructuur voor waterbeheer. Dergelijke inspanningen zijn levensbelangrijk om de competitiviteit en de toekomst van onze voedingsindustrie niet in het gedrang te brengen. Het ‘blauwe goud’ is nog altijd relatief vlot beschikbaar en goedkoop, maar er is geen garantie dat het zo blijft.”
Energiemanagement
Ardo telt 17 productie-units in 8 landen, die samen goed zijn voor 947.000 ton aan voedingsmiddelen. “Elk van de vestigingen werkt met een eigen energiemanagementsysteem”, verklaart Emilie. “Daarnaast werkt een team van ingenieurs op groepsniveau regelmatig aan vergelijkende studies tussen de units onderling. Dankzij die aanpak kunnen we regelmatig best practices uitwisselen, onder meer om energie-efficiënter te werken.”
Tot slot breekt ze graag nog een lans voor een duidelijker wetgevend kader. “Op dit moment heerst er veel onduidelijkheid, zeker bij ondernemers. Nochtans willen die niets liever dan meegaan in die duurzaamheidspolitiek, maar dan zou een concreet houvast wel handig zijn. Ook het vlotter toekennen van vergunningen is een noodzakelijke voorwaarde om snel en competitief te vergroenen. De agro-voedingsindustrie schreeuwt om een eenduidige aanpak, temeer we de gevolgen van de klimaatverandering nu al sterk voelen. De opbrengst van de velden ligt momenteel al 20% lager dan in 2018 en ook de grote variabiliteit van het weer speelt ons parten. Alle beetjes helpen om een passend antwoord te vinden op die evolutie.” (BVC - Foto Kurt)
