In het licht van de Europese top over industrie in Genk trekken Voka – KvK Limburg en VKW Limburg gezamenlijk aan de alarmbel over de toestand van onze Limburgse industriële ondernemingen. Een unieke bevraging bij industriële ondernemingen in Limburg leert dat de orders en winsten dalen, de investeringen en werkgelegenheid worden teruggeschroefd en kopzorgen over het concurrentievermogen en potentiële herstructureringen toenemen. Voka – KvK Limburg en VKW Limburg formuleren daarom op vraag van de industriële sector 15 aanbevelingen voor een sterk industrieel beleid dat de de-industrialisering in Limburg een halt toeroept en de creatie van toegevoegde waarde moet boosten. “Het is hoog tijd om samen een ambitieus industrieplan voor Limburg op te stellen dat onze economie diversifieert, innoveert en versterkt. Enkel zo kunnen we de toekomstige uitdagingen het hoofd bieden”, verklaren Johann Leten en Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurders van Voka – KvK Limburg en VKW Limburg.
Het is niet toevallig op het Thor Park in Genk - de plek waar komende donderdag en vrijdag de EU-top over industrie plaatsvindt – dat Voka – KvK Limburg en VKW Limburg de resultaten presenteren van een unieke en uitgebreide bevraging bij industriële bedrijven in Limburg over de huidige economische toestand en vooruitzichten voor de komende maanden. Voor veel ondernemers staan deze helaas zwaar onder druk.
“Zo zien we dat driekwart van de respondenten een aanzienlijke daling meldt van de ontvangen orders in vergelijking met de normale situatie”, vertelt Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurder van VKW Limburg. “Bovendien verwacht 38% dat deze situatie in de komende zes maanden nog verder zal verslechteren. Daarnaast heeft 45% minder winst geboekt in 2023 vergeleken met het voorgaande jaar, waarbij 12% zelfs verlies heeft geleden.”
“Op het vlak van investeringen en werkgelegenheid plant meer dan de helft van de ondernemingen (52%) minder te investeren, terwijl 29% op hetzelfde niveau blijft”, gaat Lemmens verder. “Opvallend is dat 40% overweegt te investeren in het buitenland, terwijl 49% een afname van het aantal werknemers verwacht. Momenteel maakt al 47% gebruik van technische werkloosheid.”
De-industrialisering in Limburg
Om de gestegen loonkosten te compenseren, zet 50% van de bedrijven in op automatisering, terwijl 43% bespaart op personeel. “De grootste zorgen voor Limburgse ondernemingen zijn loonkosten (82%), energieprijzen (51%), toenemende administratieve verplichtingen (46%), gebrek aan vraag (43%), en personeelstekort (41%). Onrustwekkend is ook het feit dat 21% van de bevraagde ondernemers overweegt om in de komende zes maanden een herstructurering door te voeren”, waarschuwt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka – KvK Limburg.
Een alarmerende trend van de-Industrialisering wordt zichtbaar in economische cijfers. “In België daalde het aandeel van de industrie in het BBP van 21% naar 17% tussen 2003 en 2022. In Vlaanderen daalde dit van 25% naar 20%, maar in Limburg was de de-industrialisering sterker, met een afname van 29,5% naar 19,1% gedurende dezelfde periode”, aldus Leten.
Ambitieus industrieplan
Als oplossingen kijken ondernemers vooral naar het afschaffen van de automatische loonindex (47%), activering van inactieven (22%), en het voeren van een Europees industriebeleid (16%). Concrete aanbevelingen omvatten ook het implementeren van een energienorm en investeren in duurzame energie-infrastructuur. Daarnaast pleiten ondernemers ook voor minder administratie, simpelere aanvraagprocedures voor Europese fondsen, het stimuleren van arbeidsmigratie en een gelijk speelveld voor Europese (industriële) productie en producten die van buitenaf worden ingevoerd.
Om de industriële poot in Limburg te versterken formuleren Voka – KvK Limburg en VKW Limburg 15 aanbevelingen voor het beleid die als uitgangspunt dienen om de welvaart en toegevoegde waarde in onze provincie te verhogen. “Ondanks de uitdagingen willen we gezamenlijk benadrukken dat het karakter van onze Limburgse economie er een is van veerkracht. Zo doen we een oproep naar de politiek om tot een ambitieus industrieplan waarbij wordt samengewerkt om ons economisch weefsel te diversifiëren, te innoveren en de veerkracht te versterken”, stellen Johann Leten en Ruben Lemmens in koor.
“Deze resultaten tonen aan dat de Limburgse ondernemers zich bewust zijn van de uitdagingen en bereid zijn samen te werken aan oplossingen. Voka - KvK Limburg en VKW Limburg blijven zich inzetten om de belangen van ondernemingen te behartigen en een duurzame economische toekomst voor Limburg te bevorderen. Wij hopen dat onze Vlaamse, federale en Europese beleidsmakers dat ook zullen doen, in het belang van onze welvaart”, besluiten beide heren.
15 aanbevelingen voor een sterke industrie in Limburg:
1. Maatregel ontwrichte zones verlengen na 2024
2. Systeem van automatische loonindexatie afschaffen
3. Europees afwegingskader als oplossing voor botsing doelstellingen en aparte aanpak dichtbevolkte gebieden zoals Benelux (~stikstof)
4. Zet competitiviteit bovenaan (Europese) politieke agenda
5. Ga voor een Vlaamse minister van Economie, Industrie en Energie. Parallel een Europees Commissaris voor Industrie
6. Geen bijkomende nationale technische eisen en normen bovenop Europese wetgeving
7. Trek opnieuw de kaart van vrijhandelsakkoorden en ratificeer de hangende akkoorden
8. Garandeer een gelijk speelveld binnen de EU inzake staatsteun en voor Europese (industriële) productie en producten die van buitenaf worden ingevoerd
9. Implementeer energienorm
10. Investeer in duurzame energie-infrastructuur zoals de Leidingstraat Antwerpen-Ruhr
11. Stimuleer arbeidsmigratie. Vlotte procedures en gericht beleid inzake huisvesting
12. Betere financiering arbeidsmarktgerichte opleidingen en organiseer opleidingen in het studiegebied burgerlijk ingenieur aan UHasselt
13. Begeleid langdurig zieken systematisch en sneller terug naar werk.
14. Nood aan ruime ijzeren voorraad bedrijventerreinen voor verdere groei. Compensatie voor ongunstig gelegen gebieden
15. Versnel verdere ontwikkeling ENA-bedrijventerreinen