Dagelijks verplaatsen duizenden werknemers, leveranciers en bezoekers zich door het Gentse havengebied. Uit de driejaarlijkse mobiliteitsenquête van Voka|VeGHO blijkt dat 33% van de werknemers kiest voor een duurzame manier van woon-werkverkeer, met bijna 30% die op de fiets springt. Ondanks deze indrukwekkende cijfers blijft de auto met 66% het meest gebruikte vervoermiddel. Voka|VeGHO roept op om verder te investeren in veilige fietsinfrastructuur, efficiënte verkeersverbindingen en een multimodaal mobiliteitsplan. Deze inspanningen zijn noodzakelijk om van North Sea Port een toekomstbestendige, duurzame en aantrekkelijke werkplek te maken.
Afgelopen week draaiden de pedalen niet alleen in het Gentse Kuipje volop rond. Uit de driejaarlijkse mobiliteitsbevraging van Voka|VeGHO en Traject blijkt dat bijna 30% van de werknemers in het Gentse deel van North Sea Port de fiets gebruikt om naar het werk te gaan. Een spectaculair resultaat, want dit is een verdrievoudiging sinds 2008. Ter vergelijking: in Rotterdam bedraagt het fietsgebruik 20%, en ook in Port of Antwerp-Bruges ligt dat percentage lager.
Het succes van de fiets roept echter ook nieuwe uitdagingen op. Vooral de toename van ongevallen onder elektrische fietsers baart zorgen. Dit heeft niet alleen impact op de betrokken werknemers, maar ook op hun werkgevers, die geconfronteerd worden met hogere kosten en verzekeringspremies. “North Sea Port heeft, samen met de Vlaamse overheid en Provincie Oost-Vlaanderen, al stevig geïnvesteerd in veilige fietsinfrastructuur,” aldus Stefan Derluyn, directeur Haven van Voka|VeGHO. “Met bijna 100 kilometer fietspaden is er al veel gerealiseerd, maar de laatste zwarte punten moeten dringend worden aangepakt.” Daarnaast biedt de geplande F40-fietssnelweg langs de Kennedylaan, waar 1 op de 5 werknemers gebruik van wil maken, extra potentieel voor veilig fietsverkeer.
Koning Auto
Lange afstanden en de beperkte beschikbaarheid van openbaar vervoer, vooral tijdens ploegendiensten, zorgen ervoor dat veel werknemers zich genoodzaakt zien om met de auto te reizen. 66% gebruikt voornamelijk de wagen om naar het werk te gaan, een aandeel dat stabiel is gebleven in vergelijking met de eerste bevraging in 2008. Bijna de helft van de wagengebruikers overweegt wel om de fiets te gebruiken in de toekomst.
Verkeersveiligheid blijft echter een heikel punt: 47% van de werknemers voelt zich onveilig tijdens de woon-werkverplaatsing. Automobilisten melden gevaarlijke files als oorzaak, terwijl fietsers zich bedreigd voelen door de slechte staat van de fietspaden en conflicten met gemotoriseerd verkeer.
In de Gentse haven worden verschillende infrastructuurprojecten uitgevoerd om het verkeer te verbeteren en veiliger te maken. De ombouw van de R4 West en Oost, gestart in 2024, omvat nieuwe bruggen, tunnels en onderdoorgangen om de doorstroming te optimaliseren en voorziet over de volledige lengte in gescheiden fietspaden. Daarnaast dragen de huidige turborotonde en ingrepen, zoals de talrijke fietsbruggen, momenteel al bij aan een veiliger en vlotter verkeer.
Er liggen nog enkele belangrijke verkeersknelpunten op tafel: de uitvoering van het GRUP Zelzate, de Zuidelijke Havenring en de Sifferverbinding. Daarnaast pleiten we voor een gericht, impactvol en op de bedrijfsrealiteit afgestemd openbaarvervoersaanbod. Stefan Derluyn: “Waarom geen bijkomende capaciteit op de veerboten voorzien om de drukke periodes op te vangen? Ook een waterbus met verschillende haltes, bijvoorbeeld ter hoogte van Volvo of ArcelorMittal, kan een oplossing bieden. Verder denken we aan enkele multimodale knooppunten (Pantserschipstraat, Skaldenstraat, Nest Evergem) van waaruit de werknemer de last mile op een alternatieve en duurzame manier – per step of deelfiets – kan voltooien.”
Over de bevraging
De enquête werd tussen 6 juni en 15 juli 2024 ingevuld door 4.177 werknemers uit 45 bedrijven. Sinds 2008 brengen Voka|VeGHO en Traject elke drie jaar de mobiliteitsgewoonten en -noden in het Gentse havengebied in kaart, met als doel de regio veiliger, duurzamer en aantrekkelijker te maken.
