De familie Vandersteene in Zwijnaarde in drie trefwoorden: planten, bloemen én mousserende wijn. In de jaren ‘80 richtte Geert Vandersteene de bloemisterij Gemaflor op. Zijn zoon Diederik nam in 2015 het bedrijf over, samen met zijn vrouw Maaike. “De combinatie van onze bloemisterij en de wijnbouw is ideaal. Bij slecht weer werken we in de serre tussen de plantjes, bij goed weer tussen onze wijnranken", zegt Diederik Vandersteene.
Diederik Vandersteene met zijn vader Geert en vrouw Maaike aan het werk op hun wijndomein van 3,2 hectare
Tekst Jolyn De Baets
Je zou het niet verwachten, maar tussen de N60 en E17 pronken maar liefst 3,2 hectare aan wijnranken. Vanaf 2024 zullen ze zo’n 30.000 flessen schuimwijn kunnen aanbieden. Geert Vandersteene was de voortrekker in de wijnaanplant, al zitten de groene vingers ondertussen al 6 generaties in de familie. “De oorspronkelijke visie was niet om wijn te maken, wel om druiven aan te planten en deze dan te verkopen aan wijnmakers. Mijn vader volgde in 2012 de cursus ‘wijnbrouwer-wijnmaker’, met Jan Caudron (het verhaal van Jan leest u op p. x) als lesgever. Uit een van zijn lessen bleek dat je als wijnmaker niet verplicht bent om de herkomst van de druiven te vermelden. Je steekt dus uiteindelijk veel tijd en werk in je druiven, maar krijgt hier nul erkenning voor. Het startschot om zelf wijnbouwer te worden was toen gegeven,” vertelt Diederik.
Van rank tot fles
Op het wijndomein van de familie wordt alles aangeplant, geplukt, geperst, gevinifieerd (wijnbereiding) en gebotteld. De focus ligt sinds de start op het manueel oogsten en verwerken van mousserende wijnen. “Elke pluk gebeurt manueel bij ons. Wanneer je machinaal werkt, neemt de machine letterlijk alles van je ranken af. Van rijpe tot onrijpe druiven, druiven met fruitvliegjes op en zelfs schimmel. Door onze manuele oogst zien we alles mooi hangen en kunnen we een betere kwaliteit garanderen. De trossen die nog onrijp zijn, laten we nog een paar weken rijpen en plukken we in een latere fase.”
Vandersteene produceert zowel witte, rosé als rode schuimwijn. Hun gamma telt zes verschillende soorten: onder andere een blanc de blancs, blanc de noirs, meunier rosé en een tradition. Allemaal met hun eigen smaakpallet: van verfijnd over verfrissend tot vol. “Alles wat we hier produceren kan gekocht worden op ons domein zelf. Ongeveer 85% verkopen we hier, de andere 15% bij de betere wijnhandelaars.”
Seizoensgebonden focus
Gemaflor werkt op drie pijlers: groothandel, particuliere verkoop en… wijn. “In het voorjaar ligt onze focus op de verkoop van planten aan particulieren. Vanaf augustus tot november is er de verkoop aan exporteurs. Onze planten reizen van Zwijnaarde naar warmere oorden zoals Spanje en Italië. Het najaar staat in het teken van onze kerstbomen," zegt Diederik. En wijn? Die vraagt hun aandacht het hele jaar door. “Nu is het even puzzelen om de verschillende werken op elkaar te doen aansluiten,” geeft hij toe. “Het grootste struikelblok is de oogst. Vanaf september tot midden oktober werken we nog harder dan normaal. Ik ben wel enkele kilo’s verloren, zegt Diederik lachend. “Volgend jaar moet ik mezelf ertoe verplichten om onze puzzel beter te leggen.”
Diederik erfde de wijnmicrobe en volgde in 2015 en 2016 dezelfde opleiding als zijn vader. “Ik heb heel veel geleerd in die twee jaar. Om het maken van wijn volledig onder de knie te krijgen, gebruikte ik de druivelaar die in onze tuin stond. Met die druiven kon ik al meteen de theorie aan de praktijk koppelen. Dan sta je meteen een pak steviger in je schoenen.” De eerste officiële oogst volgde in 2017. Hun allereerste wijnen verkochten ze in 2020. Wat initieel begon met 1,6 hectare groeide naar het dubbele in 2019. “We kregen de kans om weiland bij te kopen. Een kans die we echt niet mochten laten schieten. Ik had initieel nooit gedacht dat we vandaag hier zouden staan.”
Je hebt twee dingen nodig als wijnbouwer: de wil om te werken en een portemonnee in je broekzak”
Diederik Vandersteene
Waar een wil is ...
Wijn maken heeft iets romantisch, velen dromen ervan, maar het is vooral keihard werken volgens Diederik. “Je hebt twee dingen nodig: de wil om te werken en een portemonnee in je broekzak," lacht hij. “Je mag het écht niet onderschatten.”
De wil van Diederik was in ieder geval heel sterk. “We wonen hier in het huis naast ons bedrijf. Ideaal voor de familie, op die manier zie ik mijn drie tieners ook nog genoeg. Wat er natuurlijk ook voor zorgt dat we letterlijk altijd aan het werk zijn. Van ‘s ochtends tot ‘s avonds laat. Al moet ik wel zeggen dat ik veel geluk heb dat mijn vrouw de administratie op zich neemt, naast haar job als leerkracht. Ze zorgt o.a. voor onze boekhouding en communicatie. Daar ben ik echt geen krak in. Zet mij maar tussen mijn druiven.” De portemonnee, die werd mede mogelijk gemaakt door zijn planten- en sierteeltbedrijf. “Jaarlijks doen we investeringen om te kunnen groeien. Als wijnbouwer heb je palen, machines, vaten, manden en nog veel meer nodig om uiteindelijk echt wijn te kunnen maken. We spreken over een periode van vier jaar en dan heb je nog niet eens effectief wijn verkocht," weet Diederik.
(lees verder onder de foto)
De wijnranken van de familie Vandersteene in Zwijnaarde naast de bloemisterij.
Gouden smaakpapillen
"Onze oenoloog, da’s een kerel met gouden smaakpapillen," zegt Diederik enthousiast. “De uiteindelijke beslissing qua smaak ligt natuurlijk bij onszelf, maar ik kan me altijd vinden in zijn voorkeuren. Zo was er bijvoorbeeld het moeilijke wijnjaar 2021. Hij zei ons dat we minder blanc de noir konden produceren, maar zei ook dat een van onze druivensoorten (de pinot noir) veel body had. Perfect voor onze huiswijn, zijnde de tradition brut. Effectief begin vorig jaar hadden we veel van onze huiswijn en was de blanc de noir snel uitverkocht door schaarste,” legt Diederik uit.
Datzelfde jaar kreeg hun huiswijn een zilveren en een gouden medaille op de Concours Mondial de Bruxelles. “Fantastisch als je ziet dat je werk in de prijzen valt.” Daar blijft het niet bij, want Vandersteene kreeg dit jaar ook twee gouden, één zilveren en één bronzen medaille op de Wedstijd voor Beste Belgische Wijnen. In het eerste verkoopjaar (2020) wonnen ze meteen drie gouden medailles. Met als kers op de taart de ‘overall-winner’ beste Belgische wijn in 2020. “Ik had niet verwacht dat we in het jaar dat we onze eerste wijnen verkochten al direct in de prijzen zouden vallen. Eerlijk, ik was zelfs vergeten wanneer de winnaars bekend werden gemaakt. ‘s Avonds laat kwam ik thuis na het persen van mijn druiven en zag ik heel wat berichtjes met felicitaties. Een emotioneel moment. Met plezier ga je daarna tot een stuk in de nacht verder werken,” besluit hij trots.
