Tijdens de eerste jaarhelft zagen we dat de regionale conjunctuur een vrij steile opgang kende. Het Limburgs toerisme blijft daarbij een stevige sterkhouder met recordwaardes. Limburg noteerde in totaal 96000 aankomsten, goed voor 210000 overnachtingen, meer dan tijdens dezelfde periode vorig jaar. Gedurende het derde kwartaal verloor onze economie die expansiekracht en bleef de winst eerder beperkt. Op basis van de voorlopige cijfers blijft een significante stijging ook voor de rest van het jaar en begin 2024 uit. Het aantal starters en het stijgend aantal werklozen (nog voor de sluiting van Sappi) zijn dramatisch. Ook de bouw en de autosector weten niet te overtuigen. Vooral in de industrie is er nog een lange weg te gaan voor verbetering. De industrie verwacht voor heel 2023 een achteruitgang van de economische activiteit met 6 procent, in de bouwsector bedraagt die zelfs 8 procent. Dat komt omdat we nu ook duidelijk zien dat de vraag inzakt. De orders zitten in 6 op 10 bedrijven onder het normale niveau. Enig lichtpuntje is het toerisme dat goed blijft scoren. Daarom focussen we in deze conjunctuurbarometer meer op deze indicator en presenteren we de cijfers vanuit het Carbon Hotel in Genk (Different Hotels).
“De stijgende werkloosheid is zeer verontrustend. Uit onze meest recente Voka enquête blijkt dat vandaag al één op de vijf bedrijven beroep doet op tijdelijke werkloosheid, één op de 10 denkt dat in de komende maanden te moeten doen. Van de industriële bedrijven doet vandaag al een kwart beroep op de tijdelijke werkloosheid. Ondanks de tijdelijke werkloosheid en herstructureringen blijven de bedrijven een grote krapte op de arbeidsmarkt signaleren, vertelt Johann Leten, gedelegeerd bestuurder Voka - KvK Limburg.”
“De nieuwe conjunctuurbarometer bevestigt opnieuw dat het Limburgs toerisme in de lift zit. Voor de eerste helft van het jaar 2023 werden er 776.000 aankomsten en 2.152.000 overnachtingen geregistreerd. Met 96.000 aankomsten, goed voor 210.000 overnachtingen, méér dan een jaar geleden, is dat een record. Als je weet dat we vorig jaar 1,54 miljoen toeristen mochten verwelkomen, wat overeenkomt met 4,86 miljoen overnachtingen; dan ligt de kaap van 5 miljoen overnachtingen dit jaar binnen handbereik. Een mijlpaal voor het Limburgs toerisme, zegt gedeputeerde voor Toerisme, Igor Philtjens.”
Starters in vrije val
In september 2023 kwamen er maar 595 nieuwe Limburgse bedrijven bij. Dit zijn 17,56% minder starters dan een jaar geleden. Het totale voorlopig verschil groeit hiermee naar -5,73%. Met de voorlopige cijfers scoren we net beter dan het covidjaar 2020.
Export kruipt traag uit dal
In september neemt het aantal afgeleverde exportcertificaten met 1.9% toe. Ondanks deze aangroei situeert de activiteit zich nog steeds -5.2% onder het maandgemiddelde, maar 16.3% boven het dieptepunt van april dit jaar. De exportwaarde groeit met 4% aan tot €8.3 miljoen en overtreft het maandgemiddelde voor september zodoende met 2.1%. Dit resultaat is vergelijkbaar met dat van september 2020. Voor de periode tot maart 2024 blijven de trends voor beide indicatoren opwaarts gericht. De trend voor de exportattesten is een perfecte kopie van die van vorig jaar. Het trendpatroon voor de exportwaarden verliep een jaar geleden nog significant dalend. De year-to-year differential voor de attesten blijft positief (2.4%) maar krimpt licht ten opzichte van vorige maand (3%). De marge voor de exportwaarden blijft negatief en krimpt van -4.6% naar -2.6%.
Cijfers voor de bouw overtuigen niet
De meest recent beschikbare bouwdata leren dat in juni 8.6% meer bouwervergunningen werden afgeleverd dan in mei. Dit activiteitsniveau overtreft het maandgemiddelde sinds 2010 met bijna 13%. De juni-expansie wordt gesteund vanuit alle indicatieve segmenten. De sterkste toename doet zich voor binnen het segment van de niet-residentiële nieuwbouw (+82%), de kleinste wordt gegenereerd binnen het segment van de residentiële nieuwbouw (+2.5%). Binnen de renovatie-activiteit is de bijdrage vrij evenwichtig verdeeld tussen de residentiële (+6.9%) en de niet-residentiële projecten (+7.7%). Gedurende het vierde kwartaal van 2023 en het eerste kwartaal van 2024 evolueert de totale bouwactiviteit langsheen een significant opwaartse trend die licht steiler verloopt dan een jaar geleden. Dit profiel wordt hoofdzakelijk gegenereerd binnen de residentiële nieuwbouw. In de overige segmenten domineert een duidelijke stagnatietendens.
De year-to-year differential voor de totale markt blijft positief (5.4%) en groeit dus licht aan ten opzichte van vorige maand (3.7%). Deze toename wortelt hoofdzakelijk in de niet-residentiële activiteit: de marge voor de niet-residentiële nieuwbouw blijft negatief maar evolueert van wel van -7.3% naar een nog nipt negatieve -0.6%, die voor de niet-residentiële renovatie verlaat de rode zone (-10.9%) met een reuzensprong en belandt op een marginaal positieve 0.6%. De marges voor de residentiële activiteit blijven met 7.9% voor de nieuwbouw en 5.4% voor de renovatie quasi status quo op het peil van vorige maand (7.3% resp. 5.6%).
Voertuigen krimpen deze maand
In september krimpt het aantal inschrijvingen van nieuwe voertuigen met -7.9%. De sterkste maand-tot-maand krimp doet zich voor in de segmenten van de bedrijfsvoertuigen (-21.5%) en de opleggers en hoge vracht (-28.3%). In het segment van de personenwagens blijft de afname beperkt tot -3.8%. Het totale aantal inschrijvingen overtreft het maandgemiddelde met 12.6% en is tevens goed voor zilver in de september-ranking sinds 2010. Alle trends blijven positief en die voor de bedrijfsvoertuigen en personenwagens worden zelfs significant. Voor beide segmenten blijven de trends qua intensiteit tevens sterk vergelijkbaar met de patronen van een jaar geleden. De trend voor de vrachtwagens wordt licht positief, maar vlakt uit. Voor de totale markt resulteert een significant opwaartse trend met dezelfde intensiteit als vorig jaar. Alle year-to-year differentials blijven positief maar krimpen gevoelig ten opzichte van vorige maand. De marge voor de bedrijfsvoertuigen valt terug van 35.5% naar 24.3%, die voor de vrachtwagens en opleggers van 43.8% tot 35.3%. De differential voor de personenwagens houdt met 11.2% relatief goed stand. Dankzij de dynamiek binnen het segment van de personenwagens blijft ook de marge voor de totale markt (13.7%) zeer dicht in de buurt van die van vorige maand (14.%).
Aantal werklozen neemt voor de eerste keer toe in september
In september worden 2.1% meer werkzoekenden geregistreerd dan in augustus. Dit is de eerste keer sinds 2007 dat in september een toename voortkomt. De huidige maand-tot-maand toename is het grootst voor de vrouwen (+3.2%), voor de mannen blijft de aangroei beperkt tot 0.9%. Vanaf oktober dient zich voor beide geslachten, een opwaartse trend aan. Schoolverlaters lijken dit jaar opvallend moeilijker hun plaats op de arbeidsmarkt te vinden. Als gevolg van deze trendomslag nemen ook de year-to-year differentials substantieel toe. Het totale aantal werkzoekenden zou in de loop van de volgende zes maanden kunnen toenemen tot 15% boven het niveau van een jaar geleden. In september werden 3.4% meer vacatures uitgeschreven dan in augustus. Het jobaanbod belandt zodoende 30% boven het maandgemiddelde. Het huidige vacaturevolume is goed voor brons in de september-ranking sinds 2010. De trend blijft licht opwaarts gericht en is sterk vergelijkbaar met die van een jaar geleden. De year-to-year differential wordt met -10.9% licht ruimer negatief dan vorige maand (-9%). Eind september bleven 3.4% meer vacatures oningevuld dan in augustus. Tot de jaarwisseling lijkt een verdere krimp het aantal openstaande vacatures nog terug te brengen tot 8000 eenheden. Voor het eerste kwartaal van volgend jaar is een nieuwe expansie tot zowat 9500 eenheden niet uit te sluiten. De year-to-year differential blijft negatief (-2%), maar smelt bijna volledig weg ten opzichte van vorige maand (-10.4%).
Topcijfer voor het aantal aankomsten
Voor toerisme is juni (meest recent beschikbare data) wat betreft aankomsten en overnachtingen traditioneel een krimpmaand ten opzichte van mei met al haar verlengde weekends. Dit jaar is de maand-tot-maand krimp -11.7% resp. -12.8%. Echter, het aantal aankomsten is een absoluut topcijfer voor de maand juni, het aantal overnachtingen moet wat dit betreft juni 2022 nipt laten voorgaan. Het aantal aankomsten situeert zich 49.5% boven het maandgemiddelde, het aantal overnachtingen 41%. De post-vakantietrends die vervolgens tot ontwikkeling komen zijn voor beide indicatoren logischerwijze significant negatief en idem als een jaar geleden. De year-to-year differentials blijven beide positief. Voor de aankomsten gaat het om 11.8%, voor de overnachtingen 9.9%. De bezettingsgraad van de hotels houdt in september met 63% stand op het niveau van augustus. Voor de B&B’s is de bezettingsgraad 44%. Het resultaat voor de hotels zit hiermee 6 procentpunten boven het maandgemiddelde, dat voor de B&B’s 3 procentpunten. Vanaf oktober vertonen de bezettingsgraden voor beide logiestypes een neerwaartse trend, wat normaal is voor deze tijd van het jaar. Voor de B&B’s is dit patroon ook significant. Wat betreft de hotels is de huidige trend exact even sterk als die van twaalf maanden geleden, die voor de B&B’s verloopt nu enigszins steiler neerwaarts. De year-to-year differential voor de hotels blijft met -3.6 procentpunten quasi stabiel op het niveau van vorige maand (-3.4 procentpunten), die voor de B&B’s wordt licht positief (0.5 procentpunten). Vorige maand werd hier nog afgeklokt op -3 procentpunten.
