Dat Center Parcs wordt beschouwd als hét voorbeeld van duurzaam ondernemen, is geen toeval. “Onze stichter Piet Derksen was daar in de jaren ’60 al mee bezig”, zegt Vera Geebelen, die als CSR Manager Europa, vanuit Limburg de duurzaamheidsstrategie voor alle Center Parcs-vestigingen in Europa coördineert. “We zijn sustainable ‘avant la lettre’. Toen de Verenigde Naties hun SDG’s (Sustainable Development Goals) hebben opgesteld, mochten wij in Parijs toelichting geven over onze aanpak. Wat zeker niet wil zeggen dat we er al zijn. Heel Center Parcs werkt nog steeds elke dag aan de verankering van de duurzaamheidsdoelstellingen in ons DNA. En dat legt ons zeker geen windeieren.”
Corporate Social Responsability of CSR is de verzamelterm voor duurzaamheid in de breedste zin. Alle bedrijven ter wereld, van de kleinste kmo tot de grootste multinational, zijn vandaag druk in de weer om de zorg voor mens en milieu te optimaliseren. Met de nakende Europese verplichting om hierover systematisch te rapporteren (de CSRD of Corporate Sustainability Reporting Directive) wordt het thema actueler dan ooit.
“Het is inderdaad zo dat duurzaam ondernemen sterk aan belang wint in de bedrijfswereld”, zegt Erwin Dezeure, Managing Director Center Parcs België en CSR Director Center Parcs Europe. “De focus ligt daarbij grotendeels op energiebesparing en afvalreductie, maar de filosofie moet veel ruimer worden opgevat. Zo zijn bijvoorbeeld de zorg voor het welbevinden van medewerkers en het stimuleren van diversiteit zeker zo belangrijk. Bij Center Parcs hebben we al van in de beginfase actief gewerkt rond alle mogelijke aspecten van duurzaamheid. Op een natuurlijke manier. Zo was onze stichter Piet Derksen van bij de start ervan overtuigd dat we die weg moesten bewandelen. De basisgedachte van Center Parcs is ‘vakantie: dichtbij, in de natuur’. Van daar is het bedrijf vertrokken, en dat drijft ons nog steeds. Bovendien was Piet Derksen een zeer integer en gelovig man, met sterke waarden en normen. Dat vertaalde zich in de steun aan goede doelen, de inspanningen voor medewerkerstevredenheid, de focus op gezondheid, enzovoort. CSR avant la lettre, zeg maar. En die chemie is altijd in het bedrijf prominent aanwezig geweest.”
Limburg in Parijs
“In 2009 introduceerden we onze ‘delight-strategie’, een plan om de tevredenheid van zowel onze gasten als medewerkers permanent te optimaliseren”, zegt Vera Geebelen. “De gedachte hierachter is dat eerst alle ‘basics’ in orde moeten zijn, iets wat we voortdurend peilen via tevredenheidsmetingen, en dat we op basis daarvan actieplannen voor verbetering uitvoeren. We zijn dus al heel lang bezig met dit aspect van CSR. Het is precies door onze expertise op dat vlak dat we in Parijs werden uitgenodigd toen de Verenigde Naties de krijtlijnen heeft vastgelegd van het Accord de Paris (het Verdrag van Parijs, dat de afspraken rond klimaatverandering en andere duurzaamheidsaspecten formaliseerde, red.). We zijn er best trots op dat onze input als voorbeeld mocht dienen voor de richtlijnen die hieromtrent werden opgesteld en nu wereldwijd als norm worden gehanteerd.”
Center Parcs ging al in 2016 van start met een CSR-afdeling. “Op dat moment waren daar maar heel weinig bedrijven strategisch mee bezig”, weet Erwin Dezeure. “Wij dus wel. We zijn de wetgeving altijd voor gebleven en hebben steeds méér gedaan dan ons werd voorgeschreven. In alle vestigingen van Center Parcs blijven we actief op zoek naar het generatieve niveau, een filosofie die in onze strategie is verankerd. Wat dat inhoudt? Wel, het eerste niveau is chaos, waarin niks is geregeld. Daarna komt het reactieve level, waarbij actie wordt ondernomen na het opduiken van een probleem.
Vervolgens, op niveau 3, ga je procedures opstellen die een houvast vormen voor ‘wat als’… Daarna kom je op het vierde, proactieve niveau: dat van anticiperen, een stapje vooruitlopen op de gebeurtenissen. En tot slot kom je op het generatieve level, waarbij de materie verankerd zit in je DNA. Het is een status waarbij de hele organisatie, instinctief, de principes van bijvoorbeeld duurzaamheid als normaal beschouwt en toepast. Daar streven we naar. De stand van zaken wordt voortdurend gemeten en geëvalueerd bij alle medewerkers, tot de managers en board toe. De conclusie vandaag? Dat we al heel ver staan, maar dat er zeker nog stappen genomen kunnen worden. Bij heel wat medewerkers in meerdere van onze parken is het generatieve level al bereikt, bij andere zitten we nog in fase 4 en werken we elke dag aan de transitie naar fase 5.”
Groene en goede daden
De medewerkers bij Center Parcs krijgen de tijd en ruimte om op het vlak van CSR naar dat generatieve niveau te evolueren. Vera Geebelen bevestigt: “De basis is dat we in orde zijn met de wetgeving. Van daar leggen we de lat telkens hoger, denk bijvoorbeeld aan de veiligheid of waterkwaliteit in onze zwemparadijzen, waar we veel strenger zijn dan strikt noodzakelijk. Heel wat van de essentiële CSR-criteria dienen ook als ijkingspunt voor het behalen van onze normeringen, zoals ISO. De medewerkers zijn hier dus permanent mee bezig en worden daarin sterk gestimuleerd. Ook op managementniveau is het bereiken van de KPI’s rond duurzaamheid een belangrijk item, waar zelfs een gedeelte van hun bonus van afhangt.”
Bij Center Parcs zijn de KPI’s op het vlak van CSR te verdelen in 2 groepen. “Er zijn enerzijds de ‘groene’ doelstellingen, zoals het scheiden van afval, het minimaliseren van de waterconsumptie, de reductie van CO2-uitstoot, enzovoort”, legt Erwin Dezeure uit. “Dat uit zich bijvoorbeeld in het afschaffen van plastic rietjes of het realiseren van biodiversiteit in de natuur, rondom en in onze parken.” Vera Geebelen vult aan: “Een tweede soort zijn de ‘goede’ doelstellingen, die eerder te maken hebben met het menselijke aspect. Dat gaat bijvoorbeeld over de tevredenheid van medewerkers (hun ‘happiness’) of de gelijkheid van mensen op het vlak van geslacht, religie, afstand tot de arbeidsmarkt, enzovoort. We hanteren daar ook normen voor, die telkens geëvalueerd worden.”
Lokaal verankerd
Past ook in die categorie: de steun aan goede doelen. “We doneren ieder jaar als organisatie zowel op land- als parkniveau belangrijke sommen en middelen aan ngo’s, zoals Beyond the Moon en De Kleine Prins. We bouwen zo sterke banden op met de lokale community. De verbondenheid met de stakeholders rondom ons vertaalt zich ook in andere domeinen. Zo kopen we zoveel mogelijk producten en diensten lokaal in, zoals ingrediënten voor onze catering en retail. We stimuleren ook het lokale toerisme en plaatselijke ondernemers buiten onze parken.”
Wat leveren al die inspanningen op het vlak van CSR nu op? “De resultaten zijn voor ons op drie vlakken belangrijk”, aldus de Managing Director. “People, Planet & Profit (PPP). Ten eerste: het doet onze business draaien. Ons product is ‘vakantie in de natuur’, dus moeten we dat aspect natuur zo goed mogelijk omarmen om klanten aan te trekken. Hoe beter we onze job doen, hoe groter de commerciële trigger. Een tweede output van ons CSR-beleid is onze positieve impact op de omgeving. We nemen op lange termijn onze verantwoordelijkheid op voor de samenleving. En ten derde: het welbevinden van onze medewerkers en gasten. Als je dat verwaarloost, werkt er niets meer. We merken iedere dag dat de ‘happiness’ van onze mensen afstraalt op onze klanten, en als zij tevreden zijn, zitten we in een positieve spiraal. Het zorgt voor vertrouwen in alle geledingen van ons businessmodel, en dat is aangenaam voor iedereen.”
Herwaardering van terreinen
Dat CSR in het DNA, zeg maar het generatieve niveau, van Center Parcs zit, komt tot uiting op verschillende manieren. “Een mooi voorbeeld is de selectie van de locaties voor nieuwe projecten”, vertelt Erwin Dezeure. “Waar 50 jaar geleden het binnen de recreatiesector gewoon was een bos op te kopen en daar vakantiewoningen neer te zetten, kiezen we nu voor de opwaardering van sites die een herbestemming nodig hebben. Denk aan de voormalige mijnterreinen van Terhills, die nu een prachtig decor voor recreatie in de natuur vormen. En ook in het buitenland zijn er talrijke voorbeelden. In Duitsland ontstaan er nieuwe parken op oude militaire domeinen die volledig gesaneerd moeten worden. Het zijn beslissingen volgens onze waarden en normen, aangemoedigd door de publieke opinie. Gasten, maar ook alle andere stakeholders, worden kritischer en eisen een doortastend duurzaamheidsbeleid. Greenwashing (je milieuvriendelijker voordoen dan je in feite bent, red.) wordt onmiddellijk doorprikt. Je kan je niet verschuilen achter goedkope marketingtrucjes. CSR moet substantieel worden toegepast, anders word je afgestraft.”
Toch dreigt de slinger misschien over te slaan naar extreme, onhaalbare CSR-doelstellingen die worden opgelegd? “Ja, maar Center Parcs engageert zich om aan de voorschriften te voldoen, hoe moeilijk die ook in de praktijk te brengen zijn”, zegt Vera Geebelen. “Neem nu de verplichting om alle afvalstromen gescheiden af te voeren en te inventariseren. In principe hoort daar ook de mest bij van de boerderijdieren die we in onze parken houden. Wat doen we daarmee? Elke fractie apart verzamelen en naar de bevoegde instanties brengen… Er zit niets anders op. Nog een voorbeeld is de richtlijn om tegen het midden van volgende zomer zonnepanelen te leggen op onze daken. Wel, de daken van vele gebouwen zijn daar bij ons niet voor geschikt, onder meer omdat er technieken op geïnstalleerd zijn. En dus moeten we alternatieven voorzien om aan de wetgeving tegemoet te komen. We gaan dus onze parkeerterreinen overdekken en op die daken zonne-energie opwekken. Een gigantische investering en een race tegen de klok, maar we doen wat we moeten doen. Dat zijn we verplicht als we willen meestrijden in de Champions League van de CSR.”