Overslaan en naar de inhoud gaan
Map
  • Nieuws
  • Havenwerk 11: Een duurzame toekomsthaven

Havenwerk 11: Een duurzame toekomsthaven

  • 06/11/2019

Een Gentse ring op niveau, een nieuwe Meulestedebrug, veilig fietsverkeer in onze haven, meer transport via het spoor: de uitdagingen liggen voor het rapen in het 60-kilometer-lange grensoverschrijdende havengebied van Vlissingen, Terneuzen tot Gent. Veel havenzaken draaien goed – qua goederenoverslag, tewerkstelling en toegevoegde waarde - maar alles kan beter.

We formuleren twaalf, vaak complexe, ‘werken’ met telkens het pleidooi van Voka Oost-Vlaanderen/VeGHO, gevolgd door de visie van een betrokken partner. Onze missie: het debat aanwakkeren en alle stakeholders aanzetten tot daadkracht, nu en in de nabije toekomst.

DE KERN VAN DE ZAAK

De haven heeft in Gent veel zware industrie, maar het is ook een uitgelezen plaats om de circulaire economie vorm te geven en reststromen uit te wisselen. Ook reststromen uit het achterland kunnen in de haven verwerkt worden tot grondstoffen. De haven heeft ook qua energie de mogelijkheid om voor te lopen, met de vele windmolens en enorme zonneparken. Ook waterstof kan een belangrijke plaats krijgen in Gent. Ten slotte kan er vanuit North Sea Port meegewerkt worden om op grote schaal CO2 op te vangen en op te slaan.

HET PLEIDOOI VAN VOKA/VEGHO

Voka/VeGHO vindt dat het havenbedrijf actief moet blijven inzetten op dit thema. Dit door bedrijven te helpen elkaars reststromen te leren kennen en het mogelijk te maken die uit te wisselen, bijvoorbeeld via pijpleidingen. Verder kan actief gescout worden naar afvalstromen uit het achterland. Ook op vlak van energie moet duurzaamheid een constant thema zijn om opportuniteiten bij de ontwikkeling van waterstof te benutten.

Er zijn nog meer samenwerkingen mogelijk, waarbij de reststoffen van het ene bedrijf grondstoffen worden voor het andere

Maarten den Dekker, projectleider duurzame transitie North Sea Port

DE VISIE VAN MAARTEN DEN DEKKER, PROJECTLEIDER DUURZAME TRANSITIE NORTH SEA PORT

De warmte-uitwisseling tussen Volvo Car Gent en Stora Enso is een zeer gekend project in North Sea Port. En daar hoeft het niet bij te blijven, vertelt projectleider duurzame transitie Maarten den Dekker: “Wij ondersteunen deze initiatieven actief, onder meer vanuit het platform ‘Smart Delta Resources’. Een goed voorbeeld is het hergebruiken van hoogovengassen van ArcelorMittal, die nu worden verbrand bij Engie, als grondstof. Enerzijds om er ethanol van te maken, het zogenaamde ‘Steelanol project’. Anderzijds om in samenwerking met Dow Chemicals, synthetische nafta te produceren, als basis voor de plasticproductie van Dow. Dat zijn win-winsituaties: minder CO2-uitstoot bij ArcelorMittal en minder gebruik van olie als grondstof door Dow. Met hetzelfde platform bekijken we ook de grondstoffen en reststromen aan het Rodenhuizedok. Er zijn nog meer samenwerkingen mogelijk, waarbij de reststoffen van het ene bedrijf grondstoffen worden voor het andere.”

Werk 11: Een duurzame toekomsthaven


Een ander boeiend initiatief is de ‘CCU Hub Gent’, een samenwerking met onder andere Universiteit Gent, Stad Gent, provincie Oost-Vlaanderen, North Sea Port en diverse bedrijven in de haven (ondersteund door de Vlaamse speerpuntclusters Catalisti en Flux50, Cleantech Flanders (Vito), Bio Base Europe Pilot Plant, enz). Hierin wordt onderzocht of CO2 als grondstof kan dienen voor de productie van ammoniak of methanol. Ook voor waterstof is veel interesse. “Er is nu al behoorlijk wat vraag naar waterstof in de haven, en duurzame projecten zoals de CCU Hub Gent en het project met ArcelorMittal en Dow Chemicals zullen die vraag nog doen toenemen”, weet Maarten den Dekker. “Nu wordt de waterstof in de haven geproduceerd op basis van aardgas, men onderzoekt of dat kan op basis van elektriciteit, met elektrolyse. We bekijken voor een grootschalig project hoe en waar dit kan, waar de nodige elektriciteit en water vandaan zouden komen, of we voor de restwarmte en zuurstof een afnemer kunnen vinden, etc. Op de Zonneberg wordt met Terra Nova Solar ook een kleinschaliger project onderzocht voor waterstofproductie.”

In de haven zijn ook een aantal sterke afvalverwerkers en recycling bedrijven actief. North Sea Port ondersteunt ook hun inspanningen door hen zoveel mogelijk in contact te brengen met potentiële partners. Daarnaast werkt North Sea Port aan de verduurzaming van de scheepvaart. “Wij hebben geïnvesteerd in tientallen walstroomkasten zodat binnenschepen stroom kunnen afnemen en hun motoren niet hoeven te doen draaien. We onderzoeken of we hetzelfde kunnen doen, op grotere schaal uiteraard, voor zeeschepen. Daarnaast faciliteren wij de bunkering (tanken, red.) van LNG voor schepen, dat is een schonere brandstof dan stookolie. Als meer schepen gaan varen op alternatieve brandstoffen zoals LNG, methanol, ammoniak of waterstof, zal geïnvesteerd moeten worden in faciliteiten hiervoor, maar dan moeten de volumes voldoende zijn.”

Tot slot is North Sea Port nu al een sterke energiehaven. “We hebben in de haven zo’n 280 megawatt aan windmolens en 130 megawatt aan zonnepanelen. In Terneuzen komt daar nog eens ongeveer 50 megawatt zonne-energie bij. Vergeet ook niet dat er voor de kust van Vlissingen grote offshore windprojecten zijn, dat zijn grote windmolenparken die vanuit Vlissingen worden bediend. En dan is er nog de biocluster, waar trouwens op termijn kan gekeken worden naar de productie van tweede generatie biobrandstoffen in plaats van eerste generatie  (eerste generatie biobrandstof wordt gewonnen uit gewassen, tweede generatie uit afvalstoffen, red).”

Teksten Jan Geers, Sam De Kegel, Marijke Van Gysegem en Dirk Van Thuyne 
Foto Wim Kempenaers en aangeleverde beelden

HEET VAN DE NAALD

ArcelorMittal heeft grootste zonnedak van België

Eneco installeerde 27.000 zonnepanelen op het dak van ArcelorMittal, een project van 7,5 miljoen euro. De 10.000 MWh per jaar wordt volledig door ArcelorMittal gebruikt. Ruim 5.000 medewerkers krijgen de kans om mee te investeren en van de opbrengst te genieten.